ญาณิกา ทองประยูร เกิดเมื่อวันศุกร์ที่ 5 มกราคม พ.ศ. 2539[1] ที่จังหวัดนนทบุรี ประเทศไทย เป็นบุตรสาวของ นายยรรยง ทองประยูร หรือ โค้ชหมู กับ นางนิญาภรณ์ ทองประยูร มีพี่น้องทั้งหมด 3 คน โดยเธอเป็นพี่สาวคนโต มีน้องสาว 1 คน และน้องชาย 1 คน เธอจบการศึกษาจากมหาวิทยาลัยรังสิต

ญาณิกาได้เข้าสู่วงการด้วยการแสดงภาพยนตร์เรื่อง สิ่งเล็กเล็กที่เรียกว่า...รัก (พ.ศ. 2553) รับบท เฟย์[2] โดยมีฉากหนึ่งในภาพยนตร์ที่ทำให้ญาณิกาได้เป็นที่รู้จักคือ ฉากเฟย์ถือเค้กรสมะม่วงไปให้ พี่โชน (รับบทโดยมาริโอ้ เมาเร่อ) ทำให้สื่อมวลชนและคนทั่วไปมักเรียกเธอว่า น้องเค้กมะม่วง ต่อมาญาณิกายังมีผลงานการแสดงภาพยนตร์ ตำนานสมเด็จพระนเรศวรมหาราช ภาค ยุทธนาวี และ ศึกนันทบุเรง (พ.ศ. 2554) โดยรับบท หมอกใหม่ พลธนูของเลอขิ่น[3] จากนั้นได้มีผลงานละครโทรทัศน์ตามมาอีกมากมาย อาทิเช่น ละคร ช็อกโกแลต 5 ฤดู (พ.ศ. 2554)[4], น้องใหม่ร้ายบริสุทธิ์ (พ.ศ. 2554), ละครชุด ท่าประชา (พ.ศ. 2555) รวมถึงงานพิธีกร ได้แก่ รายการ chill out ออกอากาศทางช่องTGN[5]

ญาณิกาหันมารับบทนางร้ายเรื่องแรกในละครเรื่อง บ่วงบาป กับบทบาท ระพี หลังจากนั้นเธอได้มีผลงานมิวสิกวิดีโอ และผลงานละครในบทนางร้ายตามมาอย่างต่อเนื่อง อาทิ ละครเรื่อง เสน่หาสัญญาแค้น (พ.ศ. 2557) รับบท ปาริฉัตร, ละครเรื่อง นางชฎา (พ.ศ. 2558) รับบท หงส์หยก[6] ส่วนในด้านผลงานการแสดงมิวสิกวิดีโอนั้น เคยแสดงเป็นนางเอกมิวสิกวิดีโอเพลง "อยากมีแฟนเหมือนแม่" ของ ปราโมทย์ วิเลปะนะ ต่อมาในปี พ.ศ. 2562 เธอยังมีผลงานละครชุดเรื่อง Voice สัมผัสเสียงมรณะ ออกอากาศทางช่องทรูโฟร์ยู

ญาณิกา เคยคบหากับ มงคล นามนวด นักฟุตบอลในทีมสโมสรฟุตบอลชลบุรี แต่ก็เลิกรากันไป ปัจจุบันเธอกำลังคบหากับ ธัชนนท์ นคราวงศ์ นักฟุตบอลในทีมสโมสรฟุตบอลนครราชสีมา มาสด้า โดยญาณิกาและธัชนนท์ยังได้ร่วมกันทำธุรกิจผ่านทางออนไลน์ ด้วยการขายทุเรียนทอดกรอบ ต่อด้วยน้ำพริกไข่ปูบ้านบ้าน ตามลำดับ