ฐานทัพเรือสัตหีบก่อตั้งโดยพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เนื่องจากในปี พ.ศ. 2457 พระองค์ได้ประพาสทางชลมารคโดยพระองค์ประทับเรือพระที่นั่งมาที่สัตหีบเพื่อทอดพระเนตรการซ้อมรบที่จัดขึ้นโดยกองทัพเรือ โดยในขณะนั้นพระองค์ได้สั่งให้พื้นที่บริเวณสัตหีบเป็นที่พื้นที่สวงน

ต่อมาในเดือนกันยายน พ.ศ. 2465 พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงชุมพรเขตอุดมศักดิ์ ในขณะที่ดำรงตำแหน่งเสนาธิการทหารเรือ ได้ทูลพระบาสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวขอนำพื้นที่ที่สงวนดังกล่าวมาตั้งเป็นฐานทัพ พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวจึงได้ทรงพระราชหัตถเลขาถึงพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงชุมพรเขตอุดมศักดิ์ความว่า

นับเป็นต้นมา ทหารเรือจึงได้ใช้พื้นที่ตั้งเป็นฐานทัพเรือจวบจนทุกวันนี้[3]