ดาวมวลอัดแน่นถือเป็นช่วงสุดท้ายของวิวัฒนาการของดาวฤกษ์

เมื่อดาวฤกษ์ส่องแสง มันจะสูญเสียพลังงานในตัวเองไปเรื่อย ๆ พลังงานที่สูญเสียไปจากพื้นผิวที่แผ่รังสีจะสมดุลกับพลังงานที่เกิดจากปฏิกิริยานิวเคลียร์ฟิวชันภายในดาวฤกษ์ แต่การตายของดาวฤกษ์จะเริ่มขึ้นเมื่อดาวฤกษ์หมดพลังงาน ก๊าซร้อนภายในไม่สามารถรองรับน้ำหนักของดาวฤกษ์ได้ และถูกอัดเข้าไปภายในจนกลายเป็นดาวที่มีความหนาแน่นสูง นั่นก็คือดาวมวลอัดแน่น

ความแตกต่างระหว่างดาวแคระขาวหรือดาวนิวตรอนกับดาวฤกษ์เดิมนั้นอาจสามารถอธิบายได้โดยการเปรียบเทียบกับความแตกต่างระหว่างความหนาแน่นของแข็งและก๊าซ

เวลาที่ดาวแคระขาวต้องใช้เวลาในการเย็นตัวเพื่อกลายเป็นดาวแคระดำนั้นยาวนานกว่าอายุของเอกภพในปัจจุบันมาก