ถ้ำพระโพธิสัตว์ หรือ ถ้ำเขาน้ำพุ เป็นถ้ำในจังหวัดสระบุรี ที่มีความสำคัญเชิงประวัติศาสตร์ เนื่องจากเป็นที่พบหลักฐานทางโบราณคดีที่สำคัญภายในถ้ำคือภาพสลักนูนต่ำที่สร้างขึ้นในสมัยทวารวดี สภาพค่อนข้างสมบูรณ์ คาดว่าสร้างขึ้นในราวพุทธศตวรรศที่ 13-15 ปัจจุบันเป็นส่วนหนึ่งของวัดถ้ำพระโพธิสัตว์ (วัดพระโพธิสัตว์, วัดถ้ำเขาน้ำพุ) ตำบลทับกวาง อำเภอแก่งคอย จังหวัดสระบุรีพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว มหาราช เคยเสด็จฯ ประพาสถ้ำแห่งนี้ในวันที่ 20 ธันวาคม พ.ศ.2439 สังเกตได้จากรอยแกะสลักอักษรพระปรมาภิธัย จ.ป.ร. บริเวณถ้ำธรรมทัศน์ ซึ่งเป็นถ้ำที่ตั้งอยู่ใกล้เคียงกัน[1]ในบริเวณเดียวกัน นอกจากถ้ำพระโพธิสัตว์แล้ว ยังประกอบด้วยถ้ำอื่น ๆ ได้แก่ ถ้ำพระธรรมทัศน์, ถ้ำลุมพินีสวนหิน, ถ้ำสงัดเจดีย์