ท้าวศรีสุดาจันทร์ เป็นตำแหน่งพระสนมเอกตำแหน่งหนึ่งของพระมหากษัตริย์กรุงศรีอยุธยา ซึ่งมาจากราชวงศ์อู่ทอง อีก 3 ตำแหน่งได้แก่ ท้าวศรีจุฬาลักษณ์จากราชวงศ์พระร่วง ท้าวอินทรสุเรนทรจากราชวงศ์สุพรรณภูมิ และท้าวอินทรเทวีจากราชวงศ์ศรีธรรมาโศกราช[1] โดยใช้เป็นการแสดงพระราชอำนาจเหนือดินแดนสยามทั้งมวล หากพระชายาองค์ใดมีประสูติกาลพระราชโอรสที่จะสืบราชสมบัติ พระชายาองค์นั้นก็จะมีฐานะที่สูงกว่าพระชายาอื่นอีก 3 พระองค์[1]ท้าวศรีสุดาจันทร์ที่เป็นที่รู้จักมากที่สุดประวัติศาสตร์ไทยคือ นางพระยาแม่อยู่หัวศรีสุดาจันทร์ - พระมเหสีในสมเด็จพระไชยราชาธิราชและขุนวรวงศาธิราช