นกกระเรียนมงกุฎ (อังกฤษ: Crowned crane) เป็นนกกระเรียนสกุลหนึ่ง จัดอยู่ในสกุล Balearica และวงศ์ย่อย Balearicinae[1]มีลักษณะทั่วไป คือ ส่วนหัวมีขนเป็นหงอนพู่เป็นเส้นตรงสีทองขึ้นเรียงเป็นแผงคล้ายมงกุฎ อันเป็นที่มาของชื่อสามัญ และยังมีนิ้วตีนหลังยาวพบที่จะสามารถเกาะคอนบนต้นไม้ จำแนกออกได้เป็น 2 ชนิด โดยพบกระจายพันธุ์ในทวีปแอฟริกา จนถึงตอนใต้ของทะเลทรายสะฮารามีพฤติกรรมเหมือนนกกระเรียนทั่วไป หรือนกกระเรียนในสกุล Grus คือ หากินตามแหล่งน้ำต่าง ๆ และทุ่งหญ้า โดยกินสัตว์น้ำเล็ก ๆ เป็นอาหาร รวมถึงแมลง, สัตว์เคลื้อยคลาน และสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมขนาดเล็ก