แม้จะเป็นบุคคลที่มีชื่อเสียงมาก แต่ข้อมูลทางประวัติศาสตร์เกี่ยวกับนักบุญนิโคลัสกลับมีน้อยมาก พบเพียงแค่ว่าท่านเป็นมุขนายกแห่งมิรา[1]

ตำนานเกี่ยวกับนักบุญนิโคลัสที่แพร่หลายในปัจจุบันระบุว่าท่านเกิดที่เมืองปารารา ดินแดนอานาโตเลียในปี ค.ศ. 270 ช่วงวัยหนุ่มท่านได้จาริกแสวงบุญไปอียิปต์และปาเลสไตน์ พอกลับมาได้ไม่นานก็ได้รับแต่งตั้งเป็นบิชอปแห่งมิรา ช่วงการเบียดเบียนคริสต์ศาสนิกชนในจักรวรรดิโรมันสมัยจักรพรรดิไดโอคลีเชียน ท่านถูกจับขังคุก การเบียดเบียนสิ้นสุดลงในรัชสมัยจักรพรรดิคอนสแตนติน ท่านจึงถูกปล่อยตัว ต่อมาได้เข้าร่วมสภาสังคายนาไนเซียครั้งที่หนึ่ง และถึงแก่มรณกรรมเมื่อวันที่ 6 ธันวาคม ค.ศ. 343[2] ต่อมาในปี 1087 ศพของท่านถูกพ่อค้าชาวอิตาลีขโมยจากเมืองมิรามาไว้ที่เมืองบารี ประเทศอิตาลี จวบจนปัจจุบัน