ลองกินุส (อังกฤษ: Longinus) หรือ ลอนไจนัส (/ˌlɒnˈdʒaɪnəs/) เป็นชื่อที่ตั้งให้กับบุคคลในตำนานของศาสนาคริสต์ เขาเป็นนายทหารผู้แทงหอกลงบนร่างพระเยซูที่ถูกตรึงกางเขน ซึ่งหอกนี้ได้กลายเป็นหอกในตำนานที่ถูกเรียกว่า "หอกศักดิ์สิทธิ์" ทั้งนี้ใน "สารของเฮรอดถึงปิลาตุส" ได้ระบุว่า ลองกินุสรู้สึกผิดและเป็นทุกข์ใจต่อการที่ได้แทงร่างของพระเยซู เขาถูกส่งไปในถ้ำที่ในทุกๆคืนจะถูกสิงโตกัดฉีกร่างเนื้อ และเมื่อถึงรุ่งเช้าร่างกายเขาก็กลับฟื้นคืนเป็นปกติ และก็ถูกกัดฉีกอีกเป็นวังวนเรื่อยๆจนสิ้นสุด[1] หลังจากนั้นเขาจึงหันไปนับถือคริสต์ อย่างไรก็ตาม มีนักบวชอังกฤษชื่อ ซาบีน บาริง-กูดได้พบว่า "ชื่อลองกินุสนั้นไม่เคยเป็นที่รู้จักในหมู่ชาวกรีกมาก่อนจนกระทั่งถึงยุคสังฆราชเยอรมานุสในปี 715 ชื่อลองกินุสนั้นถูกเริ่มใช้ในหมู่ชาวตะวันตกจากพระวรสารนักบุญนิโคเดอมุส ไม่มีข้อมูลที่เชื่อถือได้ใดๆที่ยืนยันถึงการกระทำและความทุกข์ทรมานของนักบุญผู้นี้"[2] ถึงกระนั้น ก็ยังมีความเชื่อดั้งเดิมที่ว่าบ้านเกิดของลองกินุสเป็นหมู่บ้านเล็กๆในลานเซียโน แคว้นอาบรุซโซ ภาคกลางของอิตาลี[3][4]มีข้อสันนิฐานว่า ลองกินุส เป็นคำละตินที่อาจมีรากศัพท์มาจากคำกรีก λόγχη (ลองชี) ที่หมายถึงหอกซึ่งคำนี้ปรากฏในพระวรสารนักบุญยอห์น 19:34 นอกจากนี้ ในหอสมุดชาวฟลอเรนซ์ยังพบเอกสารโบราณที่เขียนขึ้นในปี 586 มีคำกรีกนี้ถูกเขียนเป็นตัวพิมพ์ใหญ่ ΛΟΓΙΝΟC (ลองกินอส) อยู่ข้างภาพนายทหารถือหอก เป็นเอกสารตัวเขียนสีวิจิตรฉากตรึงกางเขน