บ็อบบี ฟิชเชอร์ หรือ
โรเบิร์ต เจมส์ ฟิชเชอร์ (
อังกฤษ: Robert James Fischer;
9 มีนาคม พ.ศ. 2486 —
17 มกราคม พ.ศ. 2551) เป็นนัก
หมากรุกชาว
อเมริกันเชื้อสาย
ยิว-
เยอรมัน ที่มีพรสวรรค์และอุทิศตัวให้กับเกมหมากรุก จนถึงระดับที่ได้รับการยกย่องอย่างกว้างขวางว่าเป็นนักหมากรุกที่เก่งที่สุดตลอดกาล.
[1][2] บ็อบบี ฟิชเชอร์ เคยเป็นทั้งแชมป์หมากรุกอเมริกา และแกรนด์มาสเตอร์หมากรุกที่อายุน้อยที่สุดเท่าที่เคยมีมา (นับถึงช่วงเวลานั้น). ฟิชเชอร์ได้ฉายแววความอัจฉริยะในทักษะหมากรุกของตนตั้งแต่อายุยังน้อย. เกมที่ฟิชเชอร์เล่นชนะ โดนัล เบิร์น (Donald Byrne) ในปี ค.ศ. 1956 ในขณะที่ฟิชเชอร์อายุได้เพียง 13 ปี ได้รับการขนานนามว่าเป็น "
เกมหมากรุกแห่งศตวรรษ" (Game of the Century). นอกจากนี้ บ็อบบี ฟิชเชอร์ ยังเป็นชาวอเมริกันเพียงคนเดียวในประวัติศาสตร์ที่เคยเป็นแชมป์โลก
หมากรุกสากลอย่างเป็นทางการ (ก่อนหน้านี้มีเพียงนักหมากรุกอัจฉริยะชาวอเมริกันชื่อ
พอล มอร์ฟี ที่เคยถูกยกย่องให้เป็นแชมป์หมากรุกโลกอย่างไม่เป็นทางการ ในระหว่างปี ค.ศ. 1858 ถึง ค.ศ. 1862) โดยเป็นฝ่ายชนะ
โบริส สปัสสกี อดีตแชมป์โลกชาว
โซเวียตในการแข่งขันที่
เรคยาวิก ประเทศไอซ์แลนด์ เขาเป็นแชมป์โลกระหว่างปี
พ.ศ. 2515 ถึง
2518. แมตช์แข่งขันชิงตำแหน่งแชมป์โลกระหว่าง บ็อบบี ฟิชเชอร์ และ โบริส สปัสสกี เป็นหนึ่งในเกมหมากรุกที่ได้รับความสนใจมากที่สุดในประวัติศาสตร์ และมีบทบาทในการยกระดับกีฬาหมากรุกให้กลายเป็นกีฬาที่ได้รับความนิยมในวงกว้าง. ในบั้นปลายชีวิต บ็อบบี ฟิชเชอร์ กลายเป็นบุคคลที่เก็บตัวและมีอาการป่วยทางจิต โดยหมกมุ่นกับทฤษฎีสมคบคิดว่ายิวจะยึดครองโลก จนกระทั่งกลายเป็นผู้ฝักใฝ่ในลัทธิต่อต้านอเมริกัน และยังเผยแพร่ความคิดเห็นในทางเหยียดและต่อต้านยิว (ถึงแม้มารดาของเขาจะเป็นยิว) จนกระทั่งถูกเพิกถอนพาสปอร์ตอเมริกัน และถูกควบคุมตัวโดยทางการ
ญี่ปุ่นเป็นเวลาหลายเดือนในฐานะที่เป็นบุคคลไร้สัญชาติ และใช้
พาสปอร์ตอเมริกันที่ถูกระงับแล้ว.ในปี พ.ศ. 2548 ฟิชเชอร์ ได้สัญชาติ
ไอซ์แลนด์ และเดินทางไปใช้ชีวิตที่ไอซ์แลนด์จนเสียชีวิต.