บทความนี้ใช้ระบบคริสต์ศักราช เพราะอ้างอิงคริสต์ศักราชและคริสต์ศตวรรษ หรืออย่างใดอย่างหนึ่งบันทึกการเดินทางของมาร์โค โปโล (อังกฤษ: The Travels of Marco Polo, ฝรั่งเศส: Le Livre des Merveilles, อิตาลี: Le Il Milione) เป็นวรรณกรรมบันทึกประสบการณ์ของการเดินทางไปยังตะวันออกไกลระหว่าง ค.ศ. 1271 ถึง ค.ศ. 1298 ที่เขียนโดยมาร์โค โปโลและรุสติเชลโล ดา ปิซาในปลายคริสต์ศตวรรษที่ 12 หนังสือนี้เรียกกันเล่น ๆ ว่า “เรื่องฝอยล้านเรื่อง” (Il Milione) หรือ “หนังสือตื่นตา” (The Book of Wonders) บันทึกการเดินทางไปยังดินแดนต่างรวมทั้งเอเชีย, เปอร์เชีย, จีน และ อินโดนีเซีย ที่บางครั้งก็เรียกว่า “บรรยายดินแดนตะวันออก” (Oriente Poliano)[1] หนังสือเล่มนี้เป็นหนังสือเล่มสำคัญและเป็นหนังสือที่แพร่หลายในยุโรปในคริสต์ศตวรรษที่ 13 มาร์โค โปโลอ้างว่าได้กลายเป็นคนสำคัญในราชสำนักของกุบไล ข่าน แต่นักวิชาการในสมัยปัจจุบันโต้แย้งกันถึงระดับความเที่ยงตรงของเนื้อหา ว่ามาร์โค โปโลได้ท่องเที่ยวไปยังราชสำนักจริงหรือเพียงแต่เล่าจากปากคำของนักเดินทางผู้อื่น “บันทึกการเดินทางของมาร์โค” เขียนเป็นภาษาฝรั่งเศสร่วมกับนักเขียนนวนิยายรักรุสติเชลโล ดา ปิซา (Rustichello da Pisa) ที่กล่าวว่าเขียนจากคำบอกเล่าของมาร์โค โปโลเมื่อเป็นนักโทษอยู่ด้วยกันในเจนัว[2]