บทความนี้ใช้ระบบคริสต์ศักราช เพราะอ้างอิงคริสต์ศักราชและคริสต์ศตวรรษ หรืออย่างใดอย่างหนึ่งโรเบิร์ต เจอราร์ด "บ็อบบี" แซนด์ส (อังกฤษ: Robert Gerard Sands ไอริช: Roibeárd Gearóid Ó Seachnasaigh[1], 9 มีนาคม ค.ศ. 1954 — 5 พฤษภาคม ค.ศ. 1981) เป็นอาสาสมัครชาวไอริชในกองทัพสาธารณรัฐนิยมไอริชชั่วคราว (Provisional Irish Republican Army) ผู้เสียชีวิตจากการอดอาหารประท้วงขณะถูกจำคุกในเรือนจำเมซเขาเป็นผู้นำการอดอาหารประท้วง ค.ศ. 1981 ซึ่งนักโทษสาธารณรัฐนิยมชาวไอริชประท้วงต่อต้านการถอดถอนสถานภาพหมวดหมู่พิเศษ (Special Category Status) ระหว่างการประท้วงเขาได้รับเลือกตั้งเป็นสมาชิกรัฐสภาอังกฤษ โดยเป็นผู้สมัครรับเลือกตั้ง Anti H-Block/Armagh Political Prisoner[2][3] การเสียชีวิตของเขาทำให้การเรียกเข้าเป็นทหารและกิจกรรมของไออาร์เอกลับมาสูงอีกครั้ง การรายงานในสื่อระหว่างประเทศดึงความสนใจมายังผู้ประท้วงอดอาหาร และขบวนการสาธารณรัฐนิยมโดยรวม ซึ่งได้รับทั้งเสียงยกย่องและวิพากษ์วิจารณ์[4]