ลูกชายคนเดียวของพระยาสุรเดชไมตรี มีนิสัยหยิ่งทะนง ถือตัวว่าเป็นลูกพระยาฯ จึงไม่ทำงานทำการ ใช้ชีวิตสำราญไปกับแหล่งอโคจร ชอบพาลผู้อื่น มองคนเพียงแค่ภายนอก อย่างเช่นรำพึง เขาหลงรักเธอเพียงเพราะรูปงามแสนดีภายนอก แต่พอเขาพบชุ่ม ทาสสาวในเรือนคุณหญิงมณี ทำให้เขาหลงรักเธอเพราะจิตใจดีงาม เมื่อเขาพบกับวิบากกรรมต่าง ๆ นา ๆ ทำให้เขาได้เรียนรู้ถึงสัจธรรมของชีวิตที่จะต้องจดจำไม่รู้ลืม

ลูกสาวคนเดียวของพระยาเทวราช เป็นคนสวยเลิศเลอ หยิ่งทะนง จอมวางแผน ดื้อรั้น หลงรักขุนพิทักษ์เพียงเพราะยศถาบรรดาศักดิ์ ในเมื่อรักไม่สมหวัง ทำให้เธอกลายเป็นคนโหดเหี้ยมอำมหิต คิดกำจัดศัตรูหัวใจที่คอยหมายปองขุนพิทักษ์ โดยเฉพาะชุ่ม

ทาสสาวที่จำต้องจากครอบครัวมาเป็นทาสในเรือนคุณหญิงมณี รักในศักดิ์ศรี อ่อนโยน เป็นเสน่ห์ที่ทำให้ขุนพิทักษ์ตกหลุมรักจนหมดใจ

เจ้าหน้าที่ในกรมฯผู้มีความขยันหมั่นเพียร มักเป็นอริกับขุนพิทักษ์อยู่เสมอ เพราะขุนพิทักษ์มักดูถูกว่ามีกำพืดเป็นเพียงเด็กวัด ทำให้เขาเป็นคนทะเยอทะยาน ใฝ่สูง รักเดียวใจเดียว หลงรักรำพึงจนยอมเป็นมือเป็นเท้าทำบาปให้หญิงผู้เป็นที่รัก ถึงแม้รำพึงจะไม่เห็นค่าความรักก็ตาม แต่ท้ายที่สุดแล้ว ด้วยคำสอนจากหลวงตา ทำให้เขาสำนึกผิดและกลับตัวกลับใจได้ในที่สุด

หมอทหารผู้ช่วยชีวิตชุ่ม แต่ในเมื่อชุ่มสูญเสียความทรงจำ ขุนเกิดตกหลุมรักชุ่มแต่แรกพบ จึงให้นามใหม่ว่า นวล และเป็นภรรยาของขุนเกิด

สาวชาวบ้านที่ถูกพระยาสุรินดึงตัวมาเป็นเมียทาส ตกหลุมรักขุนพิทักษ์ในฐานะทาสนาม ทัด

มารดาของขุนพิทักษ์ คอยห่วงลูกชายคนเดียวที่ทำตัวสำราญไปวัน ๆ เคยหวังให้ลูกชายบวชเพื่อสะเดาะเคราะห์ แต่ไม่ได้ผล เป็นคนธรรมะธัมโม มองคนอย่างมีวิจารณญาณ

ชายวัยกลางคน เป็นหัวหน้าขุนพิทักษ์และขุนไวในกรมทหาร เป็นคนมีอำนาจและบารมีพูดจาตรงไปตรงมา เด็ดขาด และเป็นคนตัดสินใจให้ขุนไวมาทำงานเป็นผู้ช่วยขุนพิทักษ์ในกรมทหาร

บิดาของรำพึง เป็นคนดุ เผด็จการ ไม่ปลื้มขุนพิทักษ์ ซึ่งมักนำไปเปรียบเทียบกับขุนไว และนึกทาบทามให้ขุนไวเป็นคู่ชีวิตของรำพึง ทำให้รำพึงกับพระยาเทวราชมีเรื่องระหองระแหงกันบ่อยครั้ง

ชายสูงวัย บ้าอำนาจและชอบเห็นความทุกข์ของคนอื่น เป็นคนที่ซื้อขุนพิทักษ์มาเป็นทาส

หมอผีผู้มีวิชาอาคม ถูกรำพึงดึงตัวมาทำเสน่ห์ให้ขุนพิทักษ์หลงใหลจนถอนตัวไม่ขึ้น

พี่ชายของชุ่ม เป็นทาสที่รักความยุติธรรม รักและห่วงใยน้องสาวมาก

บ่าวประจำตัวของรำพึง เป็นคนขี้ประจบสอพลอ คอยเอาใจช่วยรำพึงทุกอย่าง ถึงแม้สิ่งนั้นจะเป็นบาปร้ายแรงก็ตาม

อดีตทาสที่ไถ่ถอนตนเองด้วยการบวชเป็นพระภิกษุ

ลูกชายของขุนพิทักษ์กับชุ่ม ถูกรำพึงดึงตัวมาเลี้ยงดูเพื่อทดแทนบุญคุณ รักและกตัญญูต่อครอบครัว ถึงแม้เขาจะเป็นลูกชังของขุนไวก็ตาม

ลูกสาวของขุนเกิดกับนวล มีนิสัยสงบเสงี่ยมเรียบร้อย

ลูกชายของพระยาสุริน มีนิสัยเกเร ชอบยกตนข่มท่าน

ลูกสาวของรำพึงกับหมอไสยที่ถูกรำพึงอุปโลกน์ว่าเป็นลูกขุนไว ชอบใช้ชีวิตหรูหรา ถือตัว มีความอิจฉาริษยาไม่แพ้แม่

บิดาของขุนพิทักษ์ เป็นคนดีตั้งมั่นอยู่ในศีลธรรม มอบทรัพย์สินทุกอย่างให้ลูกคนเดียวก่อนตายทั้ง ๆ ที่รู้ว่าลูกของตนประพฤติในทางชั่ว แต่ก็หาทางให้ลูกสาบานว่าจะกลับตัว สุดท้ายวิญญาณของพระยาสุรเดชฯได้นำพาลูกชายให้เห็นว่านรกมีจริง

หญิงชาวบ้าน แม่ของชุ่มและสม ด้วยฐานะที่ยากจน จึงจำเป็นต้องเอาลูกมาฝากเป็นทาสบ้านขุนพิทักษ์ รักลูกมาก สุดท้ายโดนขุนพิทักษ์ฆ่าตายเพราะมนต์เสน่ห์

พ่อของชุ่มและสม ด้วยสุขภาพที่ไม่ดีทำให้ต้องไปกู้เงินมารักษาตัว และจำเป็นต้องเอาลูกมาฝากเป็นทาสบ้านขุนพิทักษ์ สุดท้ายโดนพิทักษ์ฆ่าตายเหมือนกัน