คำว่า "ประเทศฝรั่งเศสแผ่นดินใหญ่" (France métropolitaine) นั้นมีที่มาตั้งแต่ยุคจักรวรรดินิยม (ตั้งแต่คริสต์ศตวรรษที่ 16 ถึง 20) เมื่อประเทศฝรั่งเศสถูกเรียกว่า "la Métropole" (แปลว่า เมืองเอก, เมืองแม่, แผ่นดินใหญ่) เพื่อให้เห็นถึงความแตกต่างกับอาณานิคมและดินแดนอารักขา (les colonies หรือ l'Empire) คำเดียวกันนี้ยังเคยใช้กับประเทศยุโรปที่เคยมีอาณานิคมอีกด้วย (เช่น "Metropolitan Britain" หรือ "España metropolitana") ซึ่งคำดังกล่าวไม่ว่าจะเป็น "metropolis" หรือ "metropolitan" ต่างมาจากภาษากรีกโบราณ "metropolis" (จาก μήτηρ, mētēr = แม่ และ πόλις, pólis = เมือง) ซึ่งเคยใช้กับเมืองหรือรัฐที่มีอาณานิคมในทะเลเมดิเตอร์เรเนียน (เช่น มาร์เซย์ เป็นเมืองขึ้นของโฟซา (Phocaea) ดังนั้นโฟซาเป็นเมืองแม่ (metropolis) ของมาร์เซย์ เป็นต้น) และต่อมาคำว่า "metropolis" และ "metropolitan" ได้มีความหมายว่า "เมืองแม่" หรือ "รัฐปกครองของอาณานิคม" ซึ่งใช้กับประเทศและชาติเพื่อให้ตรงกันข้ามกับอาณานิคม

ในปัจจุบัน บางคนไม่ปรารถนาที่จะใช้คำว่า "ประเทศฝรั่งเศสแผ่นดินใหญ่" (France métropolitaine) เนื่องจากความหมายเดิมของศัพท์ที่ใช้กับดินแดนอาณานิคม พวกเขาชอบที่จะเรียกว่า "ประเทศฝรั่งเศสในดินแดนยุโรป" (le territoire européen de la France) มากกว่า เหมือนที่ระบุในสนธิสัญญาก่อตั้งสหภาพยุโรป ทั้งนี้ทั้งนั้นพวกเขายังได้ต่อต้านการที่แบ่งประเทศฝรั่งเศสแผ่นดินใหญ่และประเทศฝรั่งเศสโพ้นทะเลในหลายๆ ด้านเช่น สถาบันอินซี (INSEE) เคยคำนวณสถิติประชากร เศรษฐกิจ ฯลฯ ให้กับประเทศฝรั่งเศสแผ่นดินใหญ่เท่านั้น แล้วค่อยทำสถิติของประเทศฝรั่งเศสโพ้นทะเลทีหลังและต่างหาก ซึ่งประชาชนก็ได้ต่อต้านการกระทำเช่นนี้เป็นอย่างมาก โดยกล่าวว่าจังหวัดโพ้นทะเลทั้งห้าเป็นของประเทศฝรั่งเศสอย่างสมบูรณ์ ซึ่งส่งผลให้ตั้งแต่คริสต์ทศวรรษ 1990 เป็นต้นมา สถาบันอินซี (INSEE) ได้ทำสถิติโดยรวมจังหวัดโพ้นทะเลทั้งห้าไว้ด้วย (เช่น จำนวนประชากรและผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศ) สถาบันอินซีจึงเรียกประเทศฝรั่งเศสแผ่นดินใหญ่และจังหวัดโพ้นทะเลทั้งห้าเป็น "ประเทศฝรั่งเศสทั้งหมด" (France entière) ซึ่งจะไม่รวมอาณานิคมโพ้นทะเลและดินแดนโพ้นทะเลไว้ แต่เมื่อพูดถึงหน่วยงานบริหารในสาขาอื่นๆ แล้วนั้น ความหมายของคำว่า "ประเทศฝรั่งเศสทั้งหมด" (France entière) อาจจะแตกต่างไป เช่น เมื่อกระทรวงมหาดไทยฝรั่งเศส ประกาศผลการเลือกตั้ง และใช้คำว่า "ประเทศฝรั่งเศสทั้งหมด" (France entière) นั่นหมายถึงสาธารณรัฐฝรั่งเศสทั้งหมด ไม่ใช่เฉพาะประเทศฝรั่งเศสแผ่นดินใหญ่และประเทศฝรั่งเศสโพ้นทะเลตามความหมายของสถาบันอินซี (INSEE)