ปริซึมวอลลัสตัน (Wollaston prism) เป็นอุปกรณ์ทางแสงที่คิดค้นโดยวิลเลียม ไฮด์ วอลลัสตัน ใช้เป็นโพลาไรเซอร์ โดยจะทำการสุ่มแบ่งแสงโพลาไรซ์หรือไม่โพลาไรซ์ออกเป็นลำแสงโพลาไรซ์แบบเส้นตรงสองลำตั้งฉากกัน[1]ปริซึมวอลลัสตันประกอบขึ้นจากปริซึมสองอันวางตั้งฉากกัน ซึ่งโดยทั่วไปแล้วทำขึ้นจากแคลไซต์[2] โดยเชื่อมส่วนฐานของปริซึมสามเหลี่ยมมุมฉากสองอันที่มีแกนลำแสงตั้งฉากกัน แสงจะแยกออกจากกันหลังจากออกจากปริซึมและได้ลำแสงโพลาไรซ์ 2 ลำ มุมเบี่ยงเบนถูกกำหนดโดยมุมลิ่มของปริซึมและความยาวคลื่น ปริซึมชนิดนี้ที่มีจำหน่ายทั่วไปมีมุมเบี่ยงเบนตั้งแต่น้อยกว่า 1° ไปจนถึงประมาณ 45°