ปลาช่อนเชล หรือ
ปลาช่อนบอร์นา หรือ
ปลาช่อนแอมฟิเบียส (
อังกฤษ: Chel snakehead, Borna snakehead
[1];
ชื่อวิทยาศาสตร์: Channa amphibeus) เป็น
ปลาช่อนชนิดหนึ่ง ใน
วงศ์ปลาช่อน (Channidae) เป็นปลาที่อาศัยอยู่เฉพาะใน
แม่น้ำเชล ซึ่งเป็นสาขาของ
แม่น้ำพรหมบุตร ใกล้กับเชิง
เทือกเขาหิมาลัยใน
ภูฏานและ
ปากีสถาน ซึ่งจะอาศัยอยู่ในน้ำที่มี
อุณหภูมิค่อนข้างอุ่น ประมาณ 22-28
องศาเซลเซียสโดยคำว่า amphibeus ที่ใช้เป็นชื่อวิทยาศาสตร์สันนิษฐานว่า มาจากพฤติกรรมการขึ้นเหนือน้ำและจับแมลงกินตามพื้นดินคล้ายสัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำ
[2]นับเป็นปลาช่อนขนาดกลางที่มีความสวยงามอีกชนิดหนึ่ง เช่นเดียวกับ
C. barca และ
C. aurantimaculata ที่อยู่ใน
สกุลเดียวกัน มีสีสันที่ใกล้เคียงกัน แต่ว่ามีจำนวนก้านครีบหลัง 50 ก้าน ก้านครีบก้น 35 ครีบ มีเกล็ดข้างลำตัวมากถึง 81 เกล็ด นับว่ามากกว่าชนิดอื่น ๆ ขนาดโตเต็มที่มีความยาวประมาณ 25 เซนติเมตร ซึ่งนับว่าเล็กกว่า 2 ชนิดข้างต้น
[3]เป็นปลาช่อนที่หาได้ยากมากที่สุดชนิดหนึ่งของโลก โดยมีการระบุทางวิทยาศาสตร์ครั้งแรกจาก
จอห์น แมคคลีแลนด์ แพทย์ชาวอังกฤษ ด้วยการวาดภาพ และมีการเปลี่ยนสถานะหลายครั้ง จนกระทั่งในปี ค.ศ. 1938 ได้มีการเก็บตัวอย่างปลาตัวจริงได้จากบริเวณใกล้เคียงแม่น้ำเชลหลายตัวอย่าง และในปี ค.ศ. 1991 ได้มีการศึกษาและกำหนดให้ปลาช่อนเชลยืนยันถึงการมีอยู่จริงอีกครั้ง และมีชื่อวิทยาศาสตร์อย่างแน่ชัด จนกระทั่งปี ค.ศ. 2000 ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.
ปรัชญา มุสิกสินธร นักมีนวิทยาชาวไทยแห่ง
คณะประมง มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ได้ลงพื้นที่ในประเทศอินเดียและใกล้เคียงศึกษาเรื่องปลาช่อนโดยเฉพาะ ได้เลือกตัวอย่างดองที่สมบูรณ์ตัวหนึ่งจากตัวอย่างที่เก็บได้ในครั้งนั้นมาหนึ่งตัวอย่างเพื่อกำหนดเป็น
ต้นแบบทดแทนต้นแบบเดิมซึ่งเป็นเพียงภาพวาดเท่านั้น
[2]