ปวดศีรษะหลังการเจาะดูรา (
อังกฤษ: Post-dural-puncture headache;
PDPH) เป็นภาวะไม่พึงประสงค์จากการเจาะ
เยื่อดูราซึ่งเป็นเนื้อเยื่อห่อหุ้ม
สมองกับ
ไขสันหลัง[3] อาการปวดของ PDPH รุนแรงและมีการบรรยายไว้ว่า "เจ็บแสบและลุกลามเหมือนโดนเหล็กร้อน" ("searing and spreading like hot metal") และมักปวดที่บริเวณหลังกับหน้าศีรษะ อาจแพร่กระจายไปคอและไหล่ บางครั้งอาจมีอาการ
คอปวดร่วมด้วย อาการจะเป็นหนักขึ้นเมื่อขยับร่างกาย นั่ง หรือยืน และสามารถบรรเทาลงได้ระดับหนึ่งจากการนอนลง อาการร่วมด้วยอื่น ๆ ที่มักพบ เช่น คลื่นเหียนอาเจียน, ปวดแขนขา, สูญเสียการได้ยิน,
หูอื้อ,
บ้านหมุน, เวียนหัว และ
ชาเหมือนโดนเข็มทิ่มที่หนังศีรษะ
[3]PDPH เป็นผลข้างเคียงที่พบได้บ่อยอย่างหนึ่งของ
การะเจาะไขสันหลังและ
การให้ยาระงับความรู้สึกทางสันหลัง การรั่วของ
น้ำไขสันหลังทำให้ในสมองกับไขสันหลังมีระดับของเหลวลดลง ใน 66% ของผู้มีอาการนี้จะเริ่มมีอาการใน 2 วัน ส่วน 90% จะเริ่มมีใน 3 วัน พบได้น้อยมากที่จะเกิดขึ้นทันทีหลังหัตถการเจาะไขสันหลัง ถ้าหากเกิดการปวดทันทีจึงควรพิจารณาสาเหตุอื่นนอกจากภาวะนี้
[3]การใช้เข็มปลายหัวแหลมแบบดินสอ (pencil point needle) แทนการใช้เข็มปลายหัวตัด (cutting needle) ในการแทงไขสันหลัง จะช่วยลดความเสี่ยงเกิดภาวะนี้ได้
[4] ส่วนขนาดของเข็มหัวแหลมแบบดินสอ ไม่ส่งผล
[4] PDPH มีการประมาณว่าเกิดขึ้นใน 0.1% ถึง 36% หลังการเจาะไขสันหลัง
[1] ผู้ป่วยบางส่วนอาจไม่ต้องได้รับการรักษานอกเหนือจาก
ยาแก้ปวดและ
การนอนราบไม่ลุกเดิน ผลการศึกษาในปี 2015 พบว่ามีหลักฐานเบื้องต้นสนับสนุนการใช้
คาเฟอีนในการรักษาอาการนี้
[5]