ปัณฑรหัตถี เป็นสัตว์หิมพานต์ตระกูลช้าง ลักษณะภายนอกเป็นช้างที่มีกายสีดั่งรัศมีเงิน มีอีกชื่อหนึ่งว่า นาคันธร ห้าวหาญองอาจในการสงคราม [1] ปัณฑรหัตถี เรียกได้ว่าเป็นประติมากรรม “ คชสาร หรือ ช้าง ” อีกองค์ประกอบหนึ่งที่ประดับอยู่บริเวณสระอโนดาตทางทิศเหนือของพระเมรุมาศ [2]ซึ่งประติมากรรมของสัตว์หิมพานต์ถูกสร้างขึ้นมาพื่อประดับตกแต่งพระเมรุมาศในพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช