เมื่อนางสุชาดาผู้ถวายข้าวมธุปายาสทูลลากลับไปแล้ว พระโพธิสัตว์เสด็จออกจากร่มไทร ทรงถือถาดข้ามธุปายาส เสด็จไปยังริมฝั่งแม่น้ำเนรัญชรา สรงพระวรกาย (อาบน้ำ) แล้วประทับริมฝั่งแม่น้ำ หันพระพักตร์สู่ทิศตะวันออก ทรงแบ่งข้าวมธุปายาส ออกเป็น 49 ส่วน แล้วปั้นเป็นก้อน 49 ก้อน แล้วเสวยจนหมด ถือเป็นอาหารทิพย์ที่จะคุ้มได้ถึง 49 วัน ในการเสวยวิมุตติสุขภายหลังการตรัสรู้ ณ สัตตมหาสถาน (สถานที่ 7 แห่งที่พระพุทธองค์ใช้เวลาประทับอยู่แห่งละหนึ่งสัปาดาห์หลังบรรลุพระโพธิญาณ)