ฝ้ายคำเป็นไม้ต้น ผลัดใบ สูง 7-15 เมตร เปลือกเรียบ กิ่งก้านคดงอ ใบเรียงเวียนสลับ ใบเดี่ยว รูปหัวใจ โคนใบเว้าขอบเป็นคลื่น ปลายใบแยกเป็น 5 แฉกแหลม ขอบใบมีขนสั้นนุ่ม ใบแก่ร่วงเปลี่ยนเป็นสีออกแดง ออกดอกเป็นช่อสีเหลืองออกที่ปลายกิ่ง บานทีละดอก กลีบดอกบาง มี 5 กลีบ งุ้มเข้าเป็นรูปทรงถ้วย (คล้ายดอกฝ้าย แต่มีสีเหลืองทอง) เมื่อบานมีเส้นผ่านศูนย์กลาง 6-8 เซนติเมตร มีเกสรเพศผู้สีเหลืองจำนวนมาก โค้งขนาดไม่เท่ากัน รังไข่มีขน ผลรูปไข่กลับ กว้าง 2.5-3.0 เซนติเมตร ยาว 5-7 เซนติเมตร เมื่อแก่แตก 3-5 พู ภายในมีเมล็ดรูปไตสีน้ำตาล หุ้มด้วยปุยขาวคล้ายปุยฝ้าย