พรมผนังบาเยอ (อังกฤษ: Bayeux Tapestry; ฝรั่งเศส: Tapisserie de Bayeux) เป็นผืนผ้ากว้าง 50 เซนติเมตร ยาว 70 เมตรที่ปักเป็นภาพการนำไปสู่ชัยชนะของชาวนอร์มันต่ออังกฤษนำโดยดยุควิลเลียมแห่งนอร์ม็องดี ผู้ต่อมาขึ้นครองราชย์เป็นพระเจ้าวิลเลียมที่ 1 แห่งอังกฤษ เมื่อปี ค.ศ. 1066 และเหตุการณ์ระหว่างสงครามเอง คำบรรยายในพรมผนังบาเยอเป็นภาษาละติน ปัจจุบันผ้าผืนนี้ตั้งแสดงอยู่ที่พิพิธภัณฑ์ที่เมืองบาเยอในประเทศฝรั่งเศสเอกสารฉบับแรกที่กล่าวถึงพรมผนังบาเยออยู่ในเอกสารการสำรวจสิ่งของของมหาวิหารบาเยอเมื่อปี ค.ศ. 1476 แต่หลักฐานนี้ก็ยังเป็นที่ถกเถียงกันอยู่ ตามตำนานของฝรั่งเศสกล่าวกันว่าพระราชินีมาทิลดา (Matilda of Flanders) พระมเหสีของพระเจ้าวิลเลียมเป็นผู้ทรงสั่งทำและทรงออกแบบพรมผนังบาเยอร่วมกับข้าราชสำนัก ผ้าปักผืนนี้จึงเป็นที่รู้จักกันอีกชื่อหนึ่งว่า "ผ้าปักพระราชินีมาทิลดา" (Tapestry of Queen Matilda) แต่เมื่อผู้เชี่ยวชาญศึกษาผ้าผืนนี้ในศตวรรษที่ 20 ก็สันนิษฐานว่าผู้ที่สั่งทำน่าจะเป็น บาทหลวงโอโดแห่งบาเยอ (Bishop Odo of Bayeux) ผู้เป็นลูกพี่ลูกน้องของพระเจ้าวิลเลียมมากกว่า เหตุผลที่สันนิษฐานกันว่าบาทหลวงโอโดเป็นผู้สั่งก็เพราะมีรูปของผู้ติดตามของโอโดสามคนที่กล่าวถึงใน บันทึกทะเบียนราษฎรดูมสเดย์ (Domesday Book) อยู่บนผืนผ้า; ผ้าผืนนี้พบที่มหาวิหารบาเยอซึ่งบาทหลวงโอโดเป็นผู้สร้าง; และผ้าปักนี้อาจจะสั่งให้ทำพร้อมกับการก่อสร้างมหาวิหารบาเยอเมื่อปีค.ศ. 1070 เพื่อให้เสร็จทันการฉลองการสถาปนาของมหาวิหารถ้าสันนิษฐานว่าบาทหลวงโอโดเป็นผู้สั่งทำ ผ้าผืนนี้ก็คงออกแบบและทำในอังกฤษโดยศิลปินชาวแองโกล-แซกซันเพราะบาทหลวงโอโดมีอำนาจการปกครองในบริเวณเคนต์ คำบรรยายในผืนผ้าที่เป็นภาษาละตินมีเค้าว่าเป็นแองโกล-แซกซัน ลวดลายปักก็มาจากลักษณะการปักของอังกฤษในสมัยเดียวกัน และสีย้อมจากพืชก็พบในผ้าที่ทอที่นั่น[1] [2] [3] ถ้าเป็นข้อสันนิษฐานนี้ตัวงานปักก็คงทำโดยช่างปักผู้ชำนาญเพราะฝีมือการปักแบบแองโกล-แซกซัน หรือ "Opus Anglicanum" มีชื่อเสียงไปทั่วยุโรปอีกทฤษฏีหนึ่งที่เพิ่งเสนอโดยนักประวัติศาสตร์ศิลปะคาโรลา ฮิกส์ (Carola Hicks) ก็ว่าทำโดยอีดิธแห่งเวสเซ็กซ์ พระชายาในสมเด็จพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดผู้สารภาพ[4]วุล์ฟแกง เกรป ในหนังสือ "พรมผนังบาเยอ : อนุสรณ์แห่งชัยชนะของนอร์มัน" (The Bayeux Tapestry: Monument to a Norman Triumph) ที่พิมพ์เมื่อปี ค.ศ. 1994 ค้านความเห็นส่วนใหญ่ที่ว่าเป็นงานปักของแองโกล-แซกซัน โดยชี้ให้เห็นความแตกต่างระหว่างงานปักของแองโกล-แซกซันและวิธีปักของบริเวณอื่นๆ ทางเหนือของยุโรป [5] แต่อลิสซาเบ็ธ โคทสเวิร์ธ ผู้เชี่ยวชาญทางผ้าไม่เห็นด้วยกับความเห็นนี้ [6]เมื่อไม่นานมานี้ จอร์จ บีชให้ความเห็นว่าผ้าปักทำที่แอบบีแซ็ง-ฟลอร็องในบริเวณลุ่มแม่น้ำลัวร์ และกล่าวว่ารายละเอียดที่ปักเป็นเรื่องราวของการรณรงค์ในเบรอตาญในหนังสือ "พรมผนังบาเยอทำในฝรั่งเศสหรือไม่? : กรณีแซ็ง-ฟลอร็องแห่งโซมูร์" (Was the Bayeux Tapestry Made in France?: The Case for St. Florent of Saumur)[7]