พระที่นั่งราเชนทรยาน
พระที่นั่งราเชนทรยาน

พระที่นั่งราเชนทรยาน

พระที่นั่งราเชนทรยาน เป็นพระราชยานที่สร้างขึ้นในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช เป็นพระที่นั่งที่สร้างขึ้นโดยช่างหลวง เป็นทรงบุษบกย่อมุมไม้สิบสอง หลังคาซ้อน 5 ชั้น สร้างจากไม้แกะสลักลงรักปิดทองประดับกระจก พนักพิงและกระจังปฏิญาณแกะสลักเป็นภาพเทพพนมไว้ตรงกลาง ครุฑยุดนาคซึ่งประดับที่ฐานที่ 14 ตัว มีคานสำหรับหาม 4 คาน แต่เวลาปกติจะคงคานประจำไว้ 2 คาน การประทับจะต้องนั่งห้อยพระบาท ความสูงจากฐานถึงยอดสูง ราว 4.15 เมตร กว้าง 103 ซม. ยาว 191 ซม. พระที่นั่งราเชนทรยานนี้สร้างคู่กับพระราชยานกงและพระวอสีวิกากาญจน์พระที่นั่งราเชนทรยานใช้เวลาเสด็จพระราชดำเนินโดยขบวนแห่ อย่างใหญ่ที่เรียกว่า ขบวนสี่สาย เช่น ในพระราชพิธีบรมราชาภิเษก จะเสด็จพระราชดำเนินจากพระราชมณเฑียร ไปถวายสักการะพระพุทธมหามณีรัตนปฏิมากร ที่วัดพระศรีรัตนศาสดาราม นอกจากนั้นแล้วยังใช้ในการเชิญพระบรมโกศพระบรมอัฐิพระมหากษัตริย์ และสมเด็จพระบรมราชินีจากพระเมรุมาศท้องสนามหลวง เข้าสู่พระบรมมหาราชวังด้วยปัจจุบันเก็บรักษาอยู่ที่พระที่นั่งภิมุขมณเฑียร พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร ในความดูแลของกรมศิลปากร ในปี พ.ศ. 2527 ได้เชิญออกมาซ่อมบูรณะ และต่อมาปี พ.ศ. 2539 เชิญมาใช้ในการเชิญพระโกศพระบรมอัฐิสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี[3] ในปี พ.ศ. 2551 พระที่นั่งราเชนทรยานได้นำออกมาเชิญพระโกศพระอัฐิสมเด็จพระพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์[4] ในปี พ.ศ. 2555 ใช้เชิญพระโกศพระอัฐิสมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดีจากพระเมรุท้องสนามหลวงกลับเข้าสู่พระบรมมหาราชวัง และครั้งล่าสุด ในปี พ.ศ. 2560 เพื่อใช้ในการอัญเชิญพระโกศพระบรมอัฐิพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชอนึ่ง ในการพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพของพระมหากษัตริย์นั้น จะมีการจัดสร้าง "พระที่นั่งราเชนทรยานน้อย" เพิ่มอีกองค์หนึ่ง ซึ่งมีลักษณะคล้ายพระที่นั่งราเชนทรยานแต่ขนาดเล็กกว่า ใช้อัญเชิญพระบรมราชสรีรางคารของพระมหากษัตริย์แทนพระวอสีวิกากาญจน์ ส่วนองค์ที่ใช้อัญเชิญพระบรมอัฐิจะยังคงเรียกว่า "พระที่นั่งราเชนทรยาน" ตามเดิม

พระที่นั่งราเชนทรยาน

ประเภท ราชยาน[1]
ความกว้าง 1.03 เมตร[2]
ผู้ออกแบบ ช่างสิบหมู่
ภายใต้การกำกับดูแลของกรมศิลปากร
เริ่มผลิตเมื่อ ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช (จำนวน 2 องค์)
ความยาว 1.91 เมตร[2]
ความสูง 4.15 เมตร (จากฐานถึงยอด)[2]
โครงสร้าง ทรงบุษบก ย่อมุมไม้สิบสอง หลังคาซ้อน 5 ชั้น

ใกล้เคียง

พระที่นั่งจักรีมหาปราสาท พระที่นั่งอนันตสมาคม พระที่นั่งในประเทศไทย พระที่นั่งวิมานเมฆ พระทีปังกรพุทธเจ้า พระที่นั่งอัมพรสถาน พระที่นั่งบรมราชสถิตยมโหฬาร พระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท พระที่นั่งสรรเพชญปราสาท พระที่นั่งพุทไธสวรรย์