พระวงศ์เธอ กรมหมื่นเทวานุรักษ์ (12 เมษายน พ.ศ. 2337 - 5 สิงหาคม พ.ศ. 2406) (พระนามเดิม:หม่อมเจ้าชอุ่ม อิศรางกูร) เป็นพระโอรสในสมเด็จพระสัมพันธวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมขุนอิศรานุรักษ์พระองค์เจ้าชอุ่ม ประสูติเมื่อวันเสาร์ เดือน 5 ขึ้น 13 ค่ำ ปีขาล ฉศก จ.ศ. 1156 ตรงกับวันที่ 12 เมษายน พ.ศ. 2337 เมื่อประสูติทรงดำรงพระยศเป็นหม่อมเจ้า ในรัชกาลที่ 4 เมื่อปีฉลู เบญจศก จ.ศ. 1215 พ.ศ. 2396 ทรงสถาปนาเป็นพระวงศ์เธอ กรมหมื่นเทวานุรักษ์[note 1] สิ้นพระชนม์เมื่อวันพุธ เดือน 8 อุตราษาฒ แรม 6 ค่ำ ปีกุน เบญจศก จ.ศ. 1225 ตรงกับวันที่ 5 สิงหาคม พ.ศ. 2406 พระชันษา 70 ปี[1]