พระเจ้านิกอลาที่ 1 แห่งมอนเตเนโกร (อังกฤษ: Nicholas I of Montenegro) เสด็จพระราชสมภพเมื่อวันที่ 7 ตุลาคม 2384 ณ ประเทศมอนเตเนโกร เป็นบุตรชายของ มิครอฟ เปรโตวิช-เนจอร์จ และ อนัตซียา มาติโนวิช พระองค์ทรงเป็นพระภาติยะ (หลานอา) ใน ดานิโลที่ 1 เจ้าชายแห่งมอนเตเนโกร ซึ่งพระปิตุลาของพระองค์นั้นทรงเสกสมรสและมีพระธิดาพระองค์เดียว ไม่ทรงมีพระโอรส พระองค์จึงกลายเป็นรัชทายาทพระองค์ต่อไป ส่วนพระบิดาของพระองค์นั้นไม่ทรงเป็นที่ไว้วางพระราชหฤทัยของพระปิตุลา พระชนม์ชีพในวัยเยาว์ของพระองค์นั้นถูกอบรมกับการต่อสู้ โดยเทือกเขาในตรีเยสเต เป็นสถานที่ที่พระปิตุลาส่งพระองค์ไปเรียน โดยมี เจ้าหญิงดารินกา เจ้าหญิงพระชายาแห่งมอนเตเนโกร พระปิตุลานี(ป้าสะใภ้) เป็นผู้ถวายความดูแลพระองค์ขณะทรงศึกษาวิชาต่อสู้ หลังจากนั้นพระปิตุลาของพระองค์เห็นว่า เรียนต่อสุ้อย่างเดียวอาจจะทำให้ดูป่าเถื่อน พระองค์จึงส่งพระภาติยะไปศึกษา ณ ปารีส ระยะเวลาเพียง 5 ปี พระองค์สามารถเข้าใจวัฒนธรรมชาวตะวันตกแบบยุโรปแท้ๆได้ และทรงดำรงพระชนม์ชีพแบบคนธรรมดา มิได้มีความสบายกว่านกัเรียนรุ่นเดียวกันแต่อย่างใด ซึ่งพระองค์ทรงถูกฝึกให้มีความเป็นผู้นำ กล้าตัดสินใจ และเป็นที่พึ่งได้ โดยพระอาจารย์ของพระองค์ได้เขียนจดหมายถวาย ดานิโลที่ 1 เจ้าชายแห่งมเนเตเนโกรว่า พระองค์ทรงเรียนรู้ไว้และมีความเป็นผู้นำกว่านักเรียนคนอื่นๆ พระปิตุลาจึงทรงมีพระดำรัส เชิญพระองค์เสด็จกลับประเทศ พระองค์ทรงกลายเป็น เจ้าชายพระประมุขแห่งมอนเตเนโกร แทนที่พระปิตุลาเนื่องด้วย พระปิตุลาของพระองค์ถูกลอบสังหาร เมื่อวันที่ 13 สิงหาคม 2403 พระองค์ทรงงานด้ารการทหารและกิจกรรมเกี่ยวกับความมั่นคงในประเทศทุกอย่าง จนเมื่อวันที่ 28 สิงหาคม 2453 รัฐบาลแห่งมอนเตเนโกรได้มีมติลงความเห็นอันเชิญพระองค์เถลิงถวัลยราชสมบัติเป็น พระเจ้านิกอลาที่ 1 แห่งมอนเตเนโกร พระมหากษัตริย์แห่งมอนเตเนโกร พร้อมด้วยฐานันดร มาเจสตี