พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ กรมหมื่นบริรักษ์นรินทรฤทธิ์ มีพระนามเดิมว่า พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าหัสดินทร์ เป็นพระราชโอรสพระองค์ที่ 19 ในพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัวกับเจ้าจอมมารดาหนูพระเจ้าราชวรวงศ์เธอ กรมหมื่นบริรักษ์นรินทรฤทธิ์ ประสูติเมื่อวันอังคาร เดือน 12 ขึ้น 13 ค่ำ ปีมะเส็ง สัปตศก จ.ศ. 1207 ตรงกับวันที่ 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2388[1] ต่อมาถึงรัชกาลที่ 5 ทรงสถาปนาเป็นพระเจ้าบวรวงศ์เธอ กรมหมื่นบริรักษ์นรินทรฤทธิ์[2] เมื่อวันพฤหัสบดี เดือนยี่ ขึ้น 9 ค่ำ ปีมะเส็ง ตรีศก จ.ศ. 1243 ตรงกับวันที่ 29 ธันวาคม พ.ศ. 2424พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ กรมหมื่นบริรักษ์นรินทรฤทธิ์ สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ 5 เมื่อวันเสาร์ เดือน 9 แรม 7 ค่ำ ปีจอ อัฐศก จ.ศ. 1248 ตรงกับวันที่ 21 สิงหาคม พ.ศ. 2429 พระชันษา 42 ปี พระราชทานเพลิงพระศพ ณ พระเมรุท้องสนามหลวง วันที่ 16 พฤษภาคม พ.ศ. 2430[3]พระองค์ทรงเป็นต้นราชสกุลหัสดินทร ทรงมีพระโอรส 2 พระองค์ ดังนี้1.หม่อมเจ้าชนะไชย หัสดินทร์ (ประสูติ พ.ศ. 2407 สิ้นชีพิตักษัยเมื่อวันที่ 13 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2437 พระราชทานเพลิง ณ วัดสังเวชวิศยาราม เมื่อวันที่ 15 สิงหาคม พ.ศ. 2438)2.นายพลตรี หม่อมเจ้าศรีใสเฉลิมศักดิ์ หัสดินทร ต.จ. อดีตผู้บัญชาการกองพลที่ 2 มณฑลนครไชยศรี (ประสูติ พ.ศ. 2410 สิ้นชีพิตักษัยเมื่อวันที่ 6 ธันวาคม พ.ศ. 2462 พระราชทานเพลิง ณ วัดสระเกศ เมื่อวันที่ 26 มิถุนายน พ.ศ. 2464) เสกสมรสกับหม่อมลืม หัสดินทร ณ อยุธยา (สกุลเดิม : จุลกะ) มีโอรสธิดา 7 คน คือ 1.หม่อมราชวงศ์หญิงแลวิไลลักษณ์ หัสดินทร์ 2.พลโท หม่อมราชวงศ์ลาภ หัสดินทร์ ม.ว.ม., ป.ช., ท.จ.ว. 3.พันเอก หม่อมราชวงศ์ล้ำเลิศ หัสดินทร์ 4.หม่อมราชวงศ์หญิงล้วนฉวี หัสดินทร 5.ศาสตราจารย์ หม่อมราชวงศ์แหลมฉาน หัสดินทร์6.หม่อมราชวงศ์ลมเพย หัสดินทร์ 7.หม่อมราชวงศ์รัชสกล หัสดินทร์ และนอกจากนี้หม่อมเจ้าศรีไสยยังทรงมีหม่อมอีกหนึ่งคนไม่ปรากฏนาม มีโอรสและธิดา คือ 1.หม่อมราชวงศ์เฉลิมศักดิ์ หัสดินทร์ 2.หม่อมราชวงศ์หญิงวิศิษฐ์ศรี หัสดินทร์3.หม่อมราชวงศ์อนุศักดิ์ หัสดินทร์