ชื่อพระเจ้าเจมส์ที่ 1 ในประวัติศาสตร์ของยุโรป มี 2 พระองค์ พระองค์แรกคือพระเจ้าเจมส์ที่ 1 แห่งสกอตแลนด์ ตรงกับรัชสมัยระหว่างสมเด็จพระราเมศวร (ครั้งที่ 2) - สมเด็จพระบรมราชาที่ 2 (เจ้าสามพระยา) กับพระเจ้าเจมส์ที่ 1 แห่งอังกฤษ (เป็นพระเจ้าเจมส์ ที่ 6 แห่งสก็อตแลนด์ในเวลาเดียวกัน) ตรงกับรัชสมัยระหว่างสมเด็จพระมหาจักรพรรดิ - สมเด็จพระเจ้าทรงธรรมแห่งกรุงศรีอยุธยาพระเจ้าเจมส์ที่ 1 แห่งสกอตแลนด์ (พ.ศ. 1937-1980) ขึ้นครองราชย์เมื่อ พ.ศ. 1967 ปีเดียวกับเจ้าสามพระยา เป็นโอรสองค์ที่ 2 ของพระเจ้าโรเบิร์ตที่ 3 ประสูติที่เมืองดันเฟิร์มลีน สกอตแลนด์ตะวันออก เมื่อพระเจ้าเดวิดผู้พี่ถูกปลงพระชนม์ที่ฟอล์คแลนด์เมื่อ พ.ศ. 1495 พระองค์ถูกกล่าวว่าเป็นตัวการโดยลุง คือดยุกแห่งอัลบานี พระราชบิดาจึงส่งตัวไปลี้ภัยที่ประเทศฝรั่งเศสแต่ถูกพวกอังกฤษจับและถูกจองจำเป็นเวลา 18 ปี ในระหว่าง พระเจ้าโรเบิร์ตที่ 3 สิ้นพระชนม์หลังจากทราบข่าวการถูกจับ ดยุกแห่งอัลบานีจึงมีอำนาจเด็ดขาดในฐานะผู้ว่าราชการจนสิ้นชีวิตเมื่อ พ.ศ. 1963หลังจากทายาทคือเมอดอกช์ขึ้นเป็นผู้สำเร็จราชการ บ้านเมืองได้ระส่ำระสายอย่างหนัก พระเจ้าเจมส์ที่ 1 ถูกปล่อยตัวในเวลา 4 ปีต่อมาและขึ้นครองราชย์ ในปี พ.ศ. 1967 ได้ทำการปราบปรามศัตรูคู่แข่งอย่างเหี้ยมโหด และประหารชีวิตเมอร์ดอกช์และครอบครัวพระเจ้าเจมส์ที่ 1 ได้รวบกระทรวงการคลังมาไว้ในอำนาจ ตัดทอนอำนาจขุนนางและเพิ่มความยุติธรรมให้แก่ชนสามัญ พระองค์ได้รับการยกย่องรักใคร่จากประชาชน แต่ก็ถูกลอบปลงพระชนม์โดยกลุ่มต่อต้านเล็กๆ นำโดยเซอร์โรเบิร์ต สจวต พระเจ้าเจมส์ที่ 1 เป็นพระองค์แรกของกษัตริย์ราชวงศ์สจวตที่เป็นองค์อุปถัมภ์ศิลปะและกวีนิพนธ์ พระองค์ทรงนิพนธ์โคลงชื่อ "kingis Quire"