ดร.พรเทพ เตชะไพบูลย์ เกิดเมื่อวันที่ 17 พฤษภาคม พ.ศ. 2496 เป็นบุตรของนายสุเมธ กับนางรังสี เตชะไพบูลย์[1] สำเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรีด้านการบริหารธุรกิจ จากมหาวิทยาลัยบอสตัน ประเทศสหรัฐอเมริกา และปริญญาโทในสาขาเดียวกัน จากสถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ ปริญญาโท สาขารัฐศาสตร์ จากมหาวิทยาลัยรามคำแหง และปริญญาเอก สาขารัฐประศาสนศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง

ด้านชีวิตครอบครัว ดร.พรเทพ เตชะไพบูลย์ เคยสมรสกับศรีสกุล พร้อมพันธุ์ (ภรรยาคนปัจจุบันของสุเทพ เทือกสุบรรณ) น้องสาวของนิพนธ์ พร้อมพันธุ์ มีบุตร 3 คนคือ สิทธิพัฒน์ เตชะไพบูลย์ เอกนัฏ พร้อมพันธุ์ และ ธีราภา พร้อมพันธุ์[2] ต่อมาในปี พ.ศ. 2542 ได้สมรสใหม่กับปภัสรา เตชะไพบูลย์ มีบุตรสาว 1 คนคือ ดิสรยา เตชะไพบูลย์