ภาษายะไข่ (Rakhine) หรือภาษาอาระกัน มีผู้พูดทั้งหมด 765,000 คน พบในพม่า 730,000 คน (พ.ศ. 2544) ในรัฐยะไข่ พบในบังกลาเทศ 35,000 คน (พ.ศ. 2550) จัดอยู่ในตระกูลภาษาจีน-ทิเบต กลุ่มภาษาทิเบต-พม่า สาขาพม่า-โลโล สาขาย่อยพม่า เป็นภาษาที่ยังคงลักษณะของภาษาพม่าดั้งเดิมไว้ คือยังคงเสียง /ร/ ไว้ได้ ในขณะที่ภาษาพม่าสำเนียงอื่นๆ ออกเสียงเป็น /ย/ ภาษายะไข่มีเสียงสระเปิด /ə/ มาก ตัวอย่างเช่นคำว่าเงินเดือน (လခ) ภาษาพม่ามาตรฐานออกเสียงว่า [la̰ɡa̰] ส่วนภาษายะไข่ออกเสียงว่า [ləkha̰]ต่อไปนี้เป็นเสียงพยัญชนะ สระที่แตกต่างไปในภาษายะไข่:[1][2]เช่น อนุภาคแสดงพหูพจน์တို့ ([do̰]) เกี่ยวข้องกับရို့ ([ro̰]) ในภาษายะไข่