ภาษานี้พัฒนาขึ้นมาจากภาษาคอมมอนเอลดาริน อันเป็นภาษาดั้งเดิมของพวกเอลฟ์ แต่เมื่อพวกชาววันยาร์และโนลดอร์เดินทางอพยพออกจากมิดเดิลเอิร์ธมาถึงอามันแล้ว ภาษาของพวกเขาก็มีการวิวัฒนาไปจนกลายมาเป็นภาษาเควนยาในที่สุด

ครั้นเมื่อชาวโนลดอร์หวนคืนสู่มิดเดิลเอิร์ธ พวกเขาได้นำภาษาเควนยากลับมาเผยแพร่ด้วย ในยุคสมัยต่อมา ภาษาเควนยามีที่ใช้งานบนมิดเดิลเอิร์ธในฐานะภาษาชั้นสูงที่ใช้สำหรับการจารึกพงศาวดาร และใช้ในหมู่เจ้านายชาวโนลดอร์กับข้าราชบริพารเท่านั้น เนื่องจากกษัตริย์ธิงโกลมีบัญชาห้ามชาวซินดาร์บนแผ่นดินเบเลริอันด์ใช้ภาษานี้อีก หลังจากทรงทราบเรื่องการสังหารหมู่ที่อัลควาลอนเด ซึ่งกองทัพของเฟอานอร์ได้สังหารพระญาติของพระองค์ในนครอัลควาลอนเดอย่างอยุติธรรม