ระฆังทมิฬ (
อังกฤษ: Tamil Bell) เป็น
ระฆังบรอนซ์แตกที่ค้นพบในราวปี 1836 โดย
มิชชันนารี วิลเลียม คอเลนโซ ขณะนั้นระฆังถูกใช้เป็นหม้อต้มมันฝรั่งโดย
ชาวเมารีใกล้กับ
แวงกาเรใน
นิวซีแลนด์เหนือระฆังมีขนาดยาว 13 cm และลึก 9 cm มีจารึกริมขอบเขียนด้วย
อักษรทมิฬ ปริวรรตได้ว่า "มุไกยฺยตีณฺ วกฺกุจุ อุไฏย กปฺปลฺ อุไฏย มณิ" (Mukaiyyatīṉ vakkucu uṭaiya kappal uṭaiya maṇi") แปลว่า "ระฆังของเรือโมโหยิเดน บูกส์" ("Mohoyiden Buks ship’s bell")
[1] อักษรบางตัวเป็นรูปแบบโบราณที่ไม่มีใช้แล้วใน
อักษรทมิฬสมัยใหม่ อักษรต่าง ๆ ที่ปรากฏเสนอว่าระฆังนี้อายุราว 500 ปี และเป็นไปได้ว่ามาจาก
สมัยปัณทยะตอนปลาย
[2] ด้วยความแปลกของระฆังที่ปรากฏในพื้นที่ที่ไม่ค่อยมีประวัติการติดต่อกับทมิฬ ระฆังนี้ถูกจัดว่าเป็น
โบราณวัตถุแปลกนักภารตวิทยา วีอาร์ รามจันทระ ทิชศิตาร์ ระบุไว้ใน The Origin and Spread of the Tamils ว่านักผจญทะเลชาวทมิฬโบราณอาจรู้จัก
ออสเตรเลียและ
พอลีนีเซียมาตั้งแต่โบราณ
[3] การค้นพบระฆังนี้นำไปสู่การตั้งข้อสงสัยถึงความเป็นไปได้ว่าอาจมีชาวทมิฬอยู่ในนิวซีแลนด์มาแต่โบราณ กระนั้น ระฆังนี้ไม่ถือเป็นหลักฐานโดยตรงถึงการติดต่อกันระหว่างชาวทมิฬกับดินแดนนิวซีแลนด์ในยุคแรก
[4] มีความเป็นไปได้ว่านักผจญทะเลจาก
ตริณโกมลีอาจเดินทางถึงนิวซีแลนด์ในสมัยที่เริ่มมีการค้ามากขึ้นระหว่างทมิฬกับรัฐ
วันนีและเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ระฆังนี้อาจถูกทิ้งลงบนชายฝั่งโดยเรือของโปรตุเกส ที่ซึ่งก่อนหน้าได้เดินทางไปยังอินเดีย
[5] นอกจากนี้ ยังมีเรือของอินเดียจำนวนหนึ่งที่ถูกจับได้โดยชาวยุโรปในยุคนั้น จึงมีความเป็นไปได้อีกแบบคือระฆังอาจมาจากเรือที่ล่มในเหตุการณ์ดังกล่าว และลอยมาติดชายฝั่งของนิวซีแลนด์
[6]วิลเลียมได้มอบระฆังนี้ให้กับพิพิธภัณฑ์ดอมีเนียน (Dominion Museum) ปัจจุบันคือ
พิพิธภัณฑ์นิวซีแลนด์เตปาปาตองงาเรวา