ระเบิดแสวงเครื่อง (อังกฤษ: Improvised explosive device; อักษรย่อ: IED) เป็นระเบิดที่สร้างขึ้นและใช้งานในรูปแบบอื่นนอกเหนือจากการปฏิบัติการทางการทหารแบบเดิม ๆ มันอาจจะสร้างขึ้นจากวัตถุระเบิดทางทหารตามแบบแผน เช่น ปืนใหญ่แนบกับกลไกการระเบิด ซึ่งระเบิดแสวงเครื่องมักใช้เป็นระเบิดข้างถนน[1]ระเบิดแสวงเครื่องมักพบเห็นได้ในการกระทำของผู้ก่อการร้ายแบบรุนแรง หรือสงครามนอกแบบอสมมาตรโดยกองโจร หรือหน่วยคอมมานโดในปฏิบัติการเขตสงคราม ส่วนในสงครามอิรักครั้งที่สอง ระเบิดแสวงเครื่องถูกนำมาใช้อย่างกว้างขวางต่อกองกำลังของสหรัฐ และในช่วงท้ายปี ค.ศ. 2007 กองกำลังสหรัฐเสียชีวิตในประเทศอิรักด้วยระเบิดชนิดนี้ถึง 63 เปอร์เซ็นต์[2] และยังมีการใช้ในประเทศอัฟกานิสถานโดยกลุ่มผู้ประท้วง ทำให้เกิดการเสียชีวิตของพันธมิตรกว่า 66 เปอร์เซ็นต์จากสงครามในประเทศอัฟกานิสถาน ตั้งแต่ ค.ศ. 2001 จนถึงปัจจุบัน[3]นอกจากนี้ ระเบิดแสวงเครื่องยังถูกนำมาใช้อย่างกว้างขวางโดยกลุ่มแกนนำพยัคฆ์ทมิฬอีแลม (LTTE) ซึ่งเป็นองค์กรต่อต้านเป้าหมายทางทหารในประเทศศรีลังกา[4][5]