เมื่อเริ่มเกมร็อคแมน จะพบด่านให้เลือก 6 ด่าน แต่ละด่านจะมีหัวหน้า (Robot Master) ที่แตกต่างกัน หัวหน้าแต่ละตัวก็จะมีอาวุธพิเศษที่แตกต่างกันออกไป ผู้เล่นจะเลือกเล่นด่านใดก่อนก็ได้ เมื่อเอาชนะด่านทั้งหกได้แล้ว ด่านที่เจ็ดจะปรากฏขึ้นตรงกลาง แทนที่คำว่า "Stage Select, Press Start" ด่านนี้เป็นด่านสุดท้ายซึ่งประกอบด้วยด่านย่อยๆ ติดต่อกัน 4 ด่าน ถึงแม้ว่าบางด่านจะสั้นกว่าปกติ แต่หัวหน้าของแต่ละด่านก็ยากกว่าปกติด้วยเช่นกัน นอกจากนี้แล้ว ในด่านย่อยสุดท้าย ผู้เล่นจะต้องสู้กับหัวหน้า 6 ตัวที่เคยสู้ไปแล้วอีกครั้งหนึ่ง ตามลำดับที่กำหนด ก่อนที่จะเข้าไปกำจัด ดร.ไวลี่ ซึ่งเป็นหัวหน้าสุดท้ายของเกม

ร็อคแมนเป็นเกมแพลตฟอร์ม นั่นคือ ในแต่ละด่าน ผู้เล่นจะต้องควบคุมร็อคแมนไปตามเส้นทาง ผ่านศัตรูและอุปสรรคในรูปแบบต่างๆ และเมื่อไปถึงห้องสุดท้าย ร็อคแมนจะต้องสู้กับหัวหน้าของด่านนั้น หากเอาชนะได้ ร็อคแมนจะได้อาวุธของหัวหน้าตัวนั้น และสามารถนำอาวุธดังกล่าวไปใช้ได้ตลอดจนจบเกม

เมื่อเริ่มเกม ร็อคแมนจะมีอาวุธเพียงชนิดเดียวคือ ร็อคบัสเตอร์ (Rock Buster) ซึ่งสามารถยิงได้ไม่จำกัด แต่หากเคยเอาชนะหัวหน้าตัวใดไปแล้ว ก็สามารถนำอาวุธของหัวหน้าตัวนั้นมาใช้ได้ แต่อาวุธของหัวหน้าเหล่านี้จะมีจำนวนกระสุนจำกัด ซึ่งสามารถเติมกระสุนได้โดยเก็บไอเท็มอาวุธ อาวุธเหล่านี้อาจมีอยู่แล้วในด่าน หรืออาจได้จากการกำจัดศัตรู

ถึงแม้ว่าผู้เล่นจะสามารถเลือกเล่นด่านต่างๆ เรียงลำดับอย่างไรก็ได้ หัวหน้าตัวหนึ่งจะแพ้ทางกับอาวุธของหัวหน้าอีกตัวหนึ่ง เป็นทอดๆ ไป จึงทำให้ผู้เล่นนิยมเล่นเรียงตามลำดับหัวหน้าที่มีอาวุธข่มกัน ผู้เล่นจะต้องทดลองเองว่าหัวหน้าแต่ละตัวแพ้ทางกับอาวุธชนิดใด แต่หัวหน้าบางตัวก็สามารถใช้การสังเกตและการคาดเดาได้ เช่น ไฟร์แมน (ไฟ) แพ้อาวุธ ไอซ์ สแลชเชอร์ (น้ำแข็ง) นอกจากอาวุธที่ได้จากหัวหน้าทั้งหกแล้ว ยังมีอาวุธอีกอย่างหนึ่งคือ แม็กเน็ต บีม ที่ผู้เล่นจำเป็นจะต้องใช้ในด่านย่อยแรกของด่านสุดท้าย