ภาพยนตร์

• พ.ศ. 2507 ถูกนำไปสร้างเป็นภาพยนตร์ฟิล์ม 16 มม. กำกับโดย น้อย กมลวาทิน[3] อำนวยการสร้างโดย รัตนาภรณ์ อินทรกำแหง สร้างโดย กมลศิลป์ภาพยนตร์ นำแสดงโดย ไชยา สุริยัน, พิศมัย วิไลศักดิ์, รัตนาภรณ์ อินทรกำแหง, วิไลวรรณ วัฒนพานิช, ศรินทิพย์ ศิริวรรณ, ประจวบ ฤกษ์ยามดี เข้าฉายเมื่อ 23 กรกฎาคม พ.ศ. 2507 ที่โรงภาพยนตร์แกรนด์ ได้รับความนิยมเช่นกัน ภาพยนตร์ได้รับราวัล บทประพันธ์ยอดเยี่ยม (ระพีพร) และเพลงประกอบยอดเยี่ยม (สมาน กาญจนผลิน - ชาลี อินทรวิจิตร)

• พ.ศ. 2522 ถูกนำไปสร้างเป็นภาพยนตร์ฟิล์ม 70 มม. อำนวยการสร้างโดย สันติ สันติพัฒนาชัย สร้างโดย ไทยสตาร์ภาพยนตร์ กำกับโดย รพีพร, กำธร สุวรรณปิยะศิริ[4] นำแสดงโดย สรพงษ์ ชาตรี, นันทนา เงากระจ่าง, วงเดือน อินทราวุธ, เศรษฐา ศิระฉายา, สมภพ เบญจาธิกุล, เดือนเต็ม สาลิตุล, สมจินต์ ธรรมฑัต, ศิรินทิพย์ ศิริวรรณ, พงษ์ลดา พิมลพรรณ, วิทยา สุขดำรงค์, ภิญโญ ปานนุ้ย, เชาว์ แคล่วคล่อง, กฤษณะ อำนวยพร แต่เดิมได้วางตัวปิยะ ตระกูลราษฎร์ในบทแก้ว[5] เข้าฉายเมื่อ 30 พฤศจิกายน พ.ศ. 2522 ที่โรงภาพยนตร์แกรนด์-แอมบาสเดอร์ แต่กระแสหนังก็ไม่ค่อยแรงนัก

ละครโทรทัศน์

ลูกทาส เคยถูกดัดแปลงมาเป็นละครโทรทัศน์มาแล้ว 5 ครั้ง ได้แก่

• พ.ศ. 2508 ถูกนำไปสร้างเป็นละครโทรทัศน์ทาง ช่อง 4 บางขุนพรหม โดยคณะนาฏศิลป์สัมพันธ์ โดย สัมพันธ์ พันธุ์มณี จัดโดย ทัต เอกทัต บทโทรทัศน์โดย เอกสองฑัต กำกับการแสดงโดย พิชัย วาศนาส่ง[6] นำแสดงโดย กำธร สุวรรณปิยะศิริ, อารีย์ นักดนตรี, บุศรา นฤมิตร, สมจินต์ ธรรมทัต, ทัต เอกทัต, กนกวรรณ ด่านอุดม, ชาลี อินทรวิจิตร, จำรูญ หนวดจิ๋ม, รอง เค้ามูลคดี, วลิต สนธิรัตน์, เสริมพันธ์ สุทธิเนตร, ขวัญ สุวรรนะ, ประกอบ อรุณแสง, เพ็ญ พัชรา ออกอากาศเมื่อวันที่ 14 สิงหาคม พ.ศ. 2508

• พ.ศ. 2521 ถูกนำไปสร้างเป็นละครโทรทัศน์ทาง สถานีโทรทัศน์ไทยทีวีสีช่อง 3 จัดโดย ศิริพร วงศ์สวัสดิ์ นำแสดงโดย นิรุตติ์ ศิริจรรยา, รัชนู บุญชูดวง, กรรณิกา ธรรมเกษร, จิระวดี อิศรางกูร ณ อยุธยา, กิตติ ดัสกร, เมตตา รุ่งรัตน์, ทัต เอกทัต, ศรินทิพย์ ศิริวรรณ, ส. อาสนจินดา ออกอากาศทุกวันจันทร์-พุธ-ศุกร์ เวลา 19.00 น.

• พ.ศ. 2532 ถูกนำไปสร้างเป็นละครโทรทัศน์ทาง สถานีวิทยุโทรทัศน์แห่งประเทศไทย ช่อง 11 สร้างโดยบริษัท นิวส์ เน็ตเวอร์ค กำกับการแสดงโดย ชุติมา สุวรรณรัตน์ นำแสดงโดย เอกพัน บันลือฤทธิ์, อลิษา ขจรไชยกุล, ปัทมา ปานทอง, วีรยุทธ รสโอชา, สุริยา ไพรหิรัญ, มณฑาทิพย์ แก้วประเสริฐ, ศิรินภา สว่างล้ำ, วุฒิ คงคาเขตร, โฉมฉาย ฉัตรวิไล ออกอากาศทุกวันเสาร์-อาทิตย์ เวลา 21.00 - 22.00 น. ออกอากาศเมื่อวันที่ 17 มิถุนายน พ.ศ. 2532 [7]

• พ.ศ. 2544 ถูกนำไปสร้างเป็นละครโทรทัศน์ทาง สถานีวิทยุโทรทัศน์กองทัพบกช่อง 5 สร้างโดย บริษัท ร.ศ. ๒๑๙ พิคเจอร์ จำกัด และ บริษัท เทวา ดราม่า แอนด์ ฟิล์ม บทโทรทัศน์และกำกับการแสดงโดย หม่อมหลวงพันธุ์เทวนพ เทวกุล นำแสดงโดย เกริกพล มัสยวาณิช, สิริยากร พุกกะเวส, เฌอมาลย์ บุญยศักดิ์, กรรชัย กำเนิดพลอย, สถาพร นาควิลัย, สรวงสุดา ลาวัณย์ประเสริฐ, ธัญญา โสภณ, สะอาด เปี่ยมพงษ์สานต์, ศักราช ฤกษ์ธำรงค์, สันติสุข พรหมศิริ, วรวุฒิ นิยมทรัพย์, ชลิดา เถาว์ชาลี, สะแกวัลย์ ยงใจยุทธ ออกอากาศในช่วงเวลาหลังข่าวภาคค่ำ[8]

• พ.ศ. 2557 ถูกนำไปสร้างเป็นละครโทรทัศน์ทาง สถานีโทรทัศน์ไทยทีวีสีช่อง 3 สร้างโดย ทีวีซีน จัดโดย ณัฏฐนันท์ ฉวีวงษ์ กำกับการแสดงโดย ธรธร สิริพันธ์วราภรณ์ บทโทรทัศน์โดย บทกร ลงเสียงประกอบโดย ทีมไจแอ็นท์ เวฟ และ ปั้น-ปั้น นำแสดงโดย ภูภูมิ พงศ์ภาณุ รับบท แก้ว, ราณี แคมเปน รับบท น้ำทิพย์, วฤษฎิ์ ศิริสันธนะ รับบท คอก, กมลเนตร เรืองศรี รับบท บุญเจิม, ศรราม เทพพิทักษ์ รับบท พระนิติธรรมลือชา, ธารธารา รุ่งเรือง รับบท ตุ๊กตา, บุศย์สิริ รัตนาไพศาลสุข รับบท คุณแดง, จักรกฤษณ์ อำมะรัตน์ รับบท พระยาไชยากร, โชติกา วงศ์วิลาศ รับบท นิ่ม, ปนัดดา วงศ์ผู้ดี รับบท น้อม, วริษฐ์ ทิพโกมุท รับบท มาโนช, วรฤทธิ์ เฟื่องอารมย์ รับบท เฉียวหู, โกสินทร์ ราชกรม รับบท บุญมี, ปวีณา ชารีฟสกุล รับบท กิ่ง, โฉมฉาย ฉัตรวิไล รับบท นมอ้อน, กฤติกา ซิงห์ รับบท อบเชย, ณฐกร ไตรกิศยเวช รับบท เค้ง, ธนาวุฒิ เกสโร รับบท ลอย, ชัชวาล เพชรวิศิษฐ์ รับบท อ้น, สุเชาว์ พงษ์วิไล รับบท หมื่นลพ, อติรุจ สุวรรณ รับบท พลอย, สุรินทร คารวุตม์ รับบท เข้ม, นริสา เกสะวัฒนะ รับบท คุณหญิงลอง, กลศ อัทธเสรี รับบท พระยาเดชารณภพ, นิรุติ สาวสุดชาติ รับบท ใบ, เบญจสิริ วัฒนา รับบท อ่อน, กิตติพล เกศมณี รับบท , ชยุตพล บำเพ็ญ รับบท , กนกกาญจน์ จุลทอง รับบท ออกอากาศทุกวันจันทร์-อังคาร เวลา 20.15 - 22.45 น.[9] ออกอากาศเมื่อวันที่ 3 มีนาคม พ.ศ. 2557 – 14 เมษายน พ.ศ. 2557

• พ.ศ. 2560 ช่อง 3 ได้นำละครลูกทาส กลับมาออกอากาศรีรันอีกครั้ง โดยจะออกอากาศทุกวัน วันจันทร์ - วันอาทิตย์ เวลา 18.20 - 19.55 น., ยกเว้นวันศุกร์ เวลา 18.00 - 19.35 น. เริ่มตอนแรกวันที่ 11 ตุลาคม-31 ตุลาคม ต่อจากละครเตียงนางไม้

ละครเวที

• พ.ศ. 2536 ถูกนำไปสร้างเป็นละครเวทีเทิดพระเกียรติพระปิยมหาราช รายได้เพื่อจัดตั้งกองทุน สุวัฒน์ วรดิลก เพื่อธรรมศาสตร์ บทละครเวทีโดย รพีพร (สุวัฒน์ วรดิลก) นำแสดงโดย บิณฑ์ บรรลือฤทธิ์, กมลชนก โกมลฐิติ, เพ็ญ พิสุทธิ์ แสดงวันที่ 23 ตุลาคม พ.ศ. 2536 (2 รอบ) ณ หอประชุมใหญ่ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์