วงศ์ปลาแพะ (
อังกฤษ: Armored catfish, Cory catfish) เป็น
วงศ์ของ
ปลากระดูกแข็งใน
อันดับปลาหนัง (Siluriformes) วงศ์หนึ่ง ใช้
ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Callichthyidae เป็น
ปลาน้ำจืดขนาดเล็ก ขนาดโดยทั่วไปแล้วมีขนาดประมาณ 3-5 นิ้ว โดยพัฒนาผิวหนังลำตัวให้แข็งเหมือน
เกราะเพื่อป้องกันตัวจากศัตรู มีลักษณะโดยรวม คือ ลำตัวป้อมกลม ส่วนหัวค่อนข้างโตกว่าส่วนอื่น ๆ มีหนวดยื่นออกมาริมปากซึ่งงุ้มลงด้านล่างเพื่อเป็น
ประสาทสัมผัสในการหาอาหาร ซึ่งหนวดที่ว่านี้มีลักษณะคล้ายกับหนวดเคราของ
แพะ อันเป็นที่มาของชื่อเรียกเป็นปลาที่หากินตามพื้นท้องน้ำ มีพฤติกรรมอยู่รวมกันเป็นฝูง โดยกินอาหารจำพวก
สัตว์น้ำขนาดเล็ก และเศษซากพืช ซากสัตว์ พบกระจายพันธุ์ในหลาย
แม่น้ำใน
ทวีปอเมริกาใต้[1]จัดเป็นวงศ์ปลาที่มีสมาชิกจำนวนมาก สามารถแบ่งออกได้เป็น 2 วงศ์ย่อย 9
สกุล (ดูในตาราง) ประมาณ 177
ชนิด[2] โดยมีความสำคัญในแง่ของการเป็น
ปลาเศรษฐกิจในทวีปอเมริกาใต้ ในบางชนิด และนิยมเลี้ยงเป็น
ปลาสวยงามกัน ด้วยว่าเป็นปลาที่มีนิสัยเรียบร้อย ไม่ดุร้ายก้าวร้าว จึงทำให้เป็นที่นิยมมาก โดยชนิดที่มีขนาดใหญ่ที่สุด คือ
ปลากดเกราะ (Hoplosternum littorale) ที่มีขนาดยาวเต็มที่ 24
เซนติเมตร[3]