วณิพก เป็นสตูดิโออัลบั้มชุดที่ 3 ของวงคาราบาว ออกจำหน่ายเดือน มีนาคม พ.ศ. 2526 โดยสมาชิกวงในชุดนี้ได้แก่ แอ๊ด -
ยืนยง โอภากุล , เขียว -
กีรติ พรหมสาขา ณ สกลนคร และเล็ก -
ปรีชา ชนะภัย นอกจากนี้ยังได้เชิญ หมู -
พงษ์เทพ กระโดนชำนาญ และ วง
เพรสซิเดนท์ มาเล่นดนตรีบันทึกเสียงเพื่อให้เกิดความสมบูรณ์แบบของวง
สตริง โดยเป็นอัลบั้มชุดแรกที่ใช้ตราสัญลักษณ์ประจำวงรูปหัวควายที่มีรูปนกหันไปทางขวา ซึ่งเป็นแบบที่ใช้กันมาจนถึงปัจจุบัน (หลังจากที่ชุดที่ 2 ได้เริ่มใช้รูปหัวควายแต่กลับด้านโดยนกสีแดงหันไปทางซ้าย) และเป็นอัลบั้มชุดแรกที่มีชื่อเพลงเป็นภาษาต่างประเทศ คือ Summer Hill แต่เนื้อร้องเกือบทั้งหมดเป็นภาษาไทยอัลบั้มชุดนี้ส่งผลให้คาราบาวเป็นที่รู้จักในหมู่คนฟังอย่างกว้างขวาง โดยเพลงที่โด่งดังที่สุด ได้แก่
วณิพก โดยทำดนตรีเป็นจังหวะ
สามช่า ซึ่งผสมผสานดนตรีแนว ช่า ช่า ช่า จากลาตินอเมริกาเข้ากับดนตรีรำวงของไทยอย่างลงตัว อีกทั้งเนื้อหาของเพลงที่เข้าถึงจิตใจของคนฟังได้เป็นอย่างดี บทเพลงของคาราบาวจึงมีเอกลักษณ์สะท้อนภาพของสังคมไทยเข้ากับความสนุกสนานของดนตรี และ บทเพลงนี้ยังสามารถแทรกตัวเองเข้าไปอยู่ในดิสโก้เธค ซึ่งไม่มีเพลงเพื่อชีวิตเพลงใดเปิดแผ่นมาก่อน ทำให้เพลงจังหวะสามช่ากลับมาคึกคัก เพราะหลังจากนั้นคาราบาวก็ได้นำเพลงนี้มาร้องบันทึกเสียงอยู่บ่อย ๆ และได้มีศิลปินท่านอื่น ๆ นำเพลงนี้ไปร้องต่อในสตูดิโออัลบั้มของตัวเองอีกด้วย เช่น
มัม ลาโคนิคส์ ,
ทีโบน ในอัลบั้มของพวกเขา เป็นต้น
[1] รวมุถึงมีการนำทำนองของเพลงนี้ไปปรับใช้ในเพลงของตนเอง เช่น
อู๋ เสรีชน ที่นำทำนองของเพลงนี้ไปปรับใช้กับเพลง
เมืองถูกเผาเราถูกฆ่า ซึ่งขับร้องโดยนาย
จตุพร พรหมพันธุ์ หนึ่งในแกนนำของกลุ่ม
แนวร่วมประชาธิปไตยต่อต้านเผด็จการแห่งชาติ (นปช.) ซึ่งเนื้อร้องก็มีเนื้อหากล่าวถึงเหตุการณ์การชุมนุมทางการเมืองเมื่อเดือนเมษายน-พฤษภาคม พ.ศ. 2553นอกจากนี้ บทเพลงอื่นๆ ในอัลบั้มก็ได้มีการร้องและทำดนตรีขึ้นใหม่ในภายหลัง อาทิเพลง
ไม้ไผ่ ซึ่งร้องโดย ต้อย -
เศรษฐา ศิระฉายา อดีตนักร้องนำวง ดิ อิมพอสซิเบิ้ล รวมถึงเพลง
จับกัง ซึ่งร้องโดย อานนท์ สายแสงจันทร์ หรือ ปู แบล็คเฮด ในอัลบั้มพิเศษ
มนต์เพลงคาราบาว 25 ปี ในปี พ.ศ. 2550 และเพลง
ดอกจาน ที่ดนตรีออกไปทางแนวลูกทุ่งอย่างเด่นชัด โดยแอ๊ด -
ยืนยง โอภากุล ก็เคยนำมาร้องอีกครั้งในอัลบั้มเดี่ยวชุดพิเศษองเขา
ก้นบึ้ง ในปี พ.ศ. 2533ในปี 2546 งานเพลงชุดนี้ถูกนำมาปรับปรุงคุณภาพเสียงด้วยระบบดิจิตอล และ วางจำหน่ายอีกครั้งโดย
วอร์นเนอร์ มิวสิก ไทยแลนด์