Santa Cruz Churchวัดซางตาครู้ส,
โบสถ์ซางตาครู้ส หรือ
วัดกุฎีจีน (
อังกฤษ: Santa Cruz Church) เป็น
โบสถ์คริสต์นิกาย
โรมันคาทอลิก ตั้งอยู่ริม
แม่น้ำเจ้าพระยา ในซอย
กุฎีจีน แยกซอยอรุณอมรินทร์ 4 (ถนนเทศบาล สาย 1)
ถนนอรุณอมรินทร์ แขวงวัดกัลยาณ์
เขตธนบุรี กรุงเทพมหานคร อาคารวัดแห่งนี้เป็นอาคารหลังที่สามซึ่งสร้างขึ้นเพื่อทดแทนอาคารวัดหลังเดิมที่คับแคบและชำรุดทรุดโทรมมาก โดยมีคุณพ่อกูเลียลโม กิ๊น ดา ครู้ส เป็นผู้ควบคุมการก่อสร้างในปี
พ.ศ. 2459 (รัชสมัย
พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว) และได้รับการปฏิสังขรณ์ครั้งใหญ่ในปี
พ.ศ. 2539 โดยมีคุณพ่อศวง ศุระศรางค์ เป็นผู้ริเริ่มเพื่อการอนุรักษ์ต่อไป
[1] ปัจจุบันวัดหลังนี้มีอายุรวมแล้ว 103 ปี อาคารวัดซางตาครู้สเป็นอาคารรูปแบบ
สถาปัตยกรรมสมัยฟื้นฟูศิลปวิทยาและ
สถาปัตยกรรมฟื้นฟูคลาสสิกเช่นเดียวกับ
อาสนวิหารอัสสัมชัญ มีจุดเด่นที่ยอดโดมแบบอิตาลีซึ่งมีลักษณะคล้ายคลึงกับโดมแห่ง
มหาวิหารฟลอเรนซ์หรือโดมของ
พระที่นั่งอนันตสมาคม[3] ภายในเป็นอาคารชั้นเดียว มีจุดเด่นอีกประการคือ การใช้เสาลอยรับน้ำหนักของฝ้าเพดานแบบโค้ง รวมถึง
กระจกสีที่เป็นเรื่องราวเกี่ยวข้องกับคริสต์ศาสนา
[4]วัดซางตาครู้สเป็นศาสนสถานที่สำคัญที่อยู่คู่กับชุมชนกุฎีจีนเก่าแก่ริมฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยา โดยบริเวณที่ตั้งของวัดอยู่ใกล้กับพระราชวังเดิม
สมัยธนบุรี สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชพระราชทานที่ดินให้แก่ชาวโปรตุเกสซึ่งร่วมทำการศึกต่อต้านพม่าจนได้รับชัยชนะ นักบวชชาวโปรตุเกสจึงได้เริ่มก่อสร้างอาคารวัดหลังแรกที่สร้างด้วยไม้ทั้งหมดแล้วเสร็จในปี
พ.ศ. 2313 ต่อมาได้เกิดเพลิงไหม้ครั้งใหญ่ในชุมชนในปี
พ.ศ. 2376 ทำให้อาคารวัดพังเสียหายทั้งหมด จึงต้องก่อสร้างใหม่ด้วยอิฐถือปูน และได้ก่อสร้างใหม่อีกครั้งในปี พ.ศ. 2459 ซึ่งคืออาคารวัดหลังที่เห็นในปัจจุบัน
[1]นอกจากอาคารวัดที่สำคัญแล้ว ยังมีศาลาซางตาครู้สซึ่งสร้างเสร็จในเวลาไล่เลี่ยกันคือประมาณปี
พ.ศ. 2453 เป็นศาลาทรงวิกตอเรีย ขนมปังขิง มีจตุรมุข 4 ด้าน แต่ในวันที่
23 ธันวาคม พ.ศ. 2558 ได้เกิดอุบัติเหตุเครื่องเครนที่มาก่อสร้างทางเลียบแม่น้ำ ตักมาถูกตัวศาลาจนเสียหายหนัก
[5][6]