วัดถ้ำเชียงดาว เป็นวัดราษฎร์สังกัดคณะสงฆ์ฝ่ายมหานิกาย ตั้งอยู่ในตำบลเชียงดาว อำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่วัดถ้ำเชียงดาว หรือ วัดบ้านถ้ำ ตั้งวัดเมื่อ พ.ศ. 2310 ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมาเมื่อ พ.ศ. 2514 วัดตั้งอยู่ในบริเวณเขาหลวงเชียงดาว การพบถ้ำครั้งแรกในพุทธศตวรรษที่ 20 ประชาชนเข้าไปตั้งถิ่นฐานเริ่มเป็นหมู่บ้านในกลางพุทธศตวรรษที่ 23 และมีการบูรณะเรื่อยมา มีตำนานเล่าว่า เจ้าหลวงคำแดง บุตรชายของเจ้าผู้ครองเมืองพะเยา ได้ทิ้งบ้านเมืองมาตามหาหญิงสาวที่แปลงร่างเป็นกวางทอง กวางตัวนั้นหายไปในถ้ำนี้ เจ้าหลวงคำแดงจึงตามเข้าไปในถ้ำและก็ไม่ได้กลับออกมาอีกเลยนับจากนั้น ชาวบ้านเชื่อว่าเจ้าหลวงคำแดงน่าจะกลายเป็นเทวดาคอยรักษาถ้ำ และยังสร้างศาลพ่อหลวงคำแดง[1] นอกจากนั้นยังมีตำนาน "พรหมฤๅษี" เป็นผู้วิเศษที่ได้เรียกประชุมเทวดา อินทร์ พรหม ยักษ์ อสูร นาคราช เป็นต้น พื่อมาเนรมิตสิ่งวิเศษต่าง ๆ เช่น พระพุทธรูปทองคำ ต้นโพธิ์ทองคำ ช้างวิเศษหรือ ช้างเอราวัณ ดาบวิเศษหรือดาบศรีกัญชัย อาหารทิพย์ ม้าวิเศษ เป็นต้น[2]หน้าถ้ำมีธารน้ำไหล มีน้ำไหลออกมาจากถ้ำตลอดปี ปากถ้ำยังประดิษฐานพระพุทธรูปทันใจ อาคารเสนาสนะมีเจดีย์ 25 ยอดลักษณะเป็นเจดีย์ทรงระฆังแบบพม่า ส่วนฐานตอนล่างเป็นชั้นเขียงรับชั้นปัทม์ ท้องไม้ลูกแก้วคู่ซ้อนกัน 2 ชั้น ที่มุมทั้ง 4 ของแต่ละชั้นประดับเจดีย์จำลองรวมทั้ง 3 ชั้น เป็น 24 องค์ และเจดีย์ประธาน 1 องค์รวมเจดีย์ทั้งหมด 25 องค์ และอุโบสถลักษณะอาคารก่ออิฐถือปูนขนาด 2 ห้อง