ภายใต้ชื่อรหัสลองฮอร์น

วินโดวส์วิสตา ได้เริ่มพัฒนาครั้งแรกภายใต้ชื่อรหัส ลองฮอร์น (Longhorn) ในกลางเดือนมกราคม พ.ศ. 2544 ก่อนที่การพัฒนาวินโดวส์เอกซ์พีจะเสร็จสมบูรณ์เสียอีก

ในตอนนั้น ทางไมโครซอฟท์ได้ตั้งโปรเจกต์ของวินโดวส์รุ่นใหม่ไว้ 2 รุ่นด้วยกัน ชื่อว่า "ลองฮอร์น" (Longhorn) กับ "เวียนนา" (Vienna) โดยทางไมโครซอฟท์ ได้วางแผนให้ลองฮอร์นนั้น เป็นวินโดวส์รุ่นถัดจากวินโดวส์เอกซ์พี โดยกำหนดวางจำหน่ายในปี พ.ศ. 2546 และจะให้แบล็คคอมบ์วางจำหน่ายหลังจากนั้น แต่พอมาในปี พ.ศ. 2545 ลองฮอร์นก็ถูกเลื่อนการวางจำหน่ายไปเป็นปี พ.ศ. 2547 เนื่องจากติดปัญหาการพัฒนา โดยวินโดวส์ลองฮอร์นรุ่นทดสอบรุ่นแรก ถูกเปิดตัวเมื่อเดือนตุลาคม พ.ศ. 2545[3] โดยมีคุณลักษณะใหม่คือ รูปแบบการมองเห็นแบบใหม่ที่ชื่อว่า "Plex" รวมไปถึงส่วนติดต่อผู้ใช้ของวินโดวส์ เอกซ์พลอเรอร์แบบใหม่ ซึ่งช่วยให้ทำงานได้เร็วขึ้น

หลังจากที่มีการปล่อยข่าวเกี่ยวกับลองฮอร์นแล้วเล็กน้อย ไมโครซอฟท์ได้เปิดตัวลองฮอร์นรุ่นใหม่ คือรุ่นบิลด์ 4008 ในโลกอินเทอร์เน็ต เมื่อวันที่ 28 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2546 ซึ่งภายหลังได้ถูกวิจารณ์ว่ามีหน้าตาที่ไม่ค่อยสวยมากเท่าไร แต่ก็ได้รับการปรับปรุงให้สวยขึ้นในภายหลัง[4] โดยส่วนที่ปรับปรุงไปจากรุ่นบิลด์ 3683 ซึ่งเปิดตัวเมื่อปลายปี พ.ศ. 2545 นั้นก็คือ ชุดรูปแบบสีน้ำเงินที่ชื่อว่า "เพลกซ์" (อังกฤษ: Plex) และตัวติดตั้งแบบ image-based ของวินโดวส์แบบประยุกต์ ซึ่งทำงานในโหมดกราฟิกตั้งแต่ต้น และสามารถติดตั้งตัวระบบโดยใช้เวลาหนึ่งในสามที่วินโดวส์เอกซ์พีใช้ได้บนฮาร์ดแวร์เดียวกันอีกด้วย รวมไปถึงทาสก์บาร์แบบใหม่ ที่ดูบางลงกว่าของในบิลด์ที่ผ่านมาและเปลี่ยนรูปแบบกราฟิกในการแสดงผลเวลาบนทาสก์บาร์ใหม่ด้วย

การเริ่มพัฒนาใหม่ตั้งแต่ต้น

ย้อนกลับไปเมื่อปี พ.ศ. 2547 มันสามารถสังเกตได้อย่างชัดเจนว่า ทีมพัฒนาวินโดวส์ของไมโครซอฟท์นั้น กลับมองไม่เห็นว่า อะไรคือสิ่งที่ต้องทำให้สำเร็จในวินโดวส์รุ่นใหม่ เพื่อที่จะวางขายให้กับผู้ใช้

และในปี พ.ศ. 2548 ไมโครซอฟท์ถึงกับช็อก เมื่อแอปเปิลวางจำหน่าย แมคโอเอสเทน ไทเกอร์ ซึ่งรวมเอาคุณลักษณะต่าง ๆ ที่ไมโครซอฟท์คาดว่า จะรวมในลองฮอร์นด้วย อย่างเช่น การค้นหาไฟล์ได้อย่างรวดเร็ว รวมไปถึงการทำงานร่วมกับตัวประมวลผลกราฟิกและเสียงในตัว และดูมีความเสถียรและประสิทธิภาพมากกว่าลองฮอร์นรุ่นที่ปล่อยออกมาเสียด้วย[5] โดยในลองฮอร์นที่ปล่อยออกมาทุกรุ่น มักจะมีปัญหาเกี่ยวกับการทำงานของ Explorer.exe ซึ่งเป็นสาเหตุให้ระบบทำงานได้ไม่ค่อยดี และทำให้ทีมพัฒนาวินโดวส์ของไมโครซอฟท์นั้น สับสนกับซอร์สโค้ดในลองฮอร์นรุ่นหลัง ๆ ซึ่งพัฒนาแล้วพัฒนาอีก แต่ก็ยังไม่เสถียรเสียที

โดยการเปลี่ยนแปลงในครั้งนี้ได้ถูกประกาศให้กับพนักงานบริษัทไมโครซอฟท์เมื่อวันที่ 26 สิงหาคม พ.ศ. 2547 โดยทีมพัฒนาวินโดวส์ ได้เริ่มพัฒนาลองฮอร์นใหม่ตั้งแต่ต้น เมื่อเดือนกันยายน ในปีเดียวกัน โดยใช้กระบวนการพัฒนาแบบใหม่ ทำให้เกิดเสียงวิจารณ์จากกลุ่มนักพัฒนาซอฟต์แวร์หลายกลุ่ม รวมถึงตัวของบิลล์ เกตส์เองด้วย ว่า กระบวนการพัฒนาแบบใหม่นี้ จะทำให้ยากต่อการพัฒนามากขึ้นหลายเท่าตัวเลยทีเดียว

ภายใต้ชื่อ วินโดวส์ วิสตา