วิลเลียม พิตต์ เอิร์ลที่ 1 แห่งแชแทม (อังกฤษ: William Pitt, 1st Earl of Chatham) เป็นรัฐบุรุษและนักการเมืองชาวอังกฤษจากพรรควิก เป็นผู้นำพาอังกฤษเข้าสู่ยุคจักรวรรดินิยม เขาดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีแห่งบริเตนใหญ่คนที่ 9 นักประวัติศาสตร์มักจะเรียกเขาว่า วิลเลียม พิตต์ ผู้แก่กว่า (William Pitt the Elder) เพื่อไม่ให้สับสนกับลูกชายของเขา วิลเลียม พิตต์ ผู้เยาว์ ซึ่งก็ได้เป็นนายกรัฐมนตรีเช่นกันเขาเป็นสมาชิกคณะรัฐมนตรีอังกฤษและเป็นผู้นำโดยพฤตินัยตั้งแต่ปี 1756 ถึง 1761 ในช่วงสงครามเจ็ดปี หลังจากนั้นเขาก็ได้เป็นนายกรัฐมนตรีโดยควบตำแหน่งใต้เท้าราชลัญจกร (Lord Privy Seal) ระหว่าง 1766 ถึง 1768 เขามีวาจาที่ปราดเปรื่องซึ่งสามารถชักจูงผู้คนให้คล้อยตามได้ จุดนี้เองทำให้เขาสามารถครอบงำสภาสามัญชนได้ นักประวัติศาสตร์อธิบายว่าด้วยความฉลาดและวาจาของเขานี้เองที่เป็นบ่อเกิดแห่งอำนาจ ไม่เหมือนนายกฯคนอื่นๆที่ขึ้นสู่ตำแหน่งจากการใช้เส้นสายทางครอบครัว[1] นอกเหนือไปจากตำแหน่งนายกรัฐมนตรีแล้ว ตัวเขาเองในฐานะนักการเมืองก็มีชื่อเสียงขึ้นมาจากการกล่าวโจมตีรัฐบาลต่างๆ อาทิ การฉ้อราษฎร์บังหลวงในรัฐบาลของเซอร์ วอลโพล, กระบวนการสันติภาพกับฝรั่งเศส, นโยบายแข็งกร้าวต่ออาณานิคมอเมริกา[2]อย่างไรก็ตาม สิ่งที่ทำให้เขามีชื่อเสียงมากที่สุด คือบทบาทผู้นำอังกฤษในช่วงสงครามเจ็ดปี ด้วยกลยุทธ์ซึ่งคิดเองและการอุทิศตนเองของเขา นำมาซึ่งชัยชนะของอังกฤษต่อฝรั่งเศส ซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นให้อังกฤษเริ่มแผ่อิทธิพลปกคลุมไปทุกส่วนของโลก นอกจากนี้ยังเป็นผู้นำที่ยืนหยัดต่อต้านการฉ้อราษฎร์บังหลวงอย่างจริงจัง เขามีนโยบายโฆษณาชวนเชื่อถึงความยิ่งใหญ่ของอังกฤษ และชูนโยบายขยายดินแดนและอาณานิคม และเขายังมองสเปนและฝรั่งเศสว่าเป็นคู่แข่งในการขยายดินแดน[3]แม้ว่าเขาจะเป็นผู้นำที่ยอดเยี่ยม แต่เนื่องจากกลัวว่าสเปนจะหันไปจับมือกับฝรั่งเศส เขาจึงมีความคิดที่จะเปิดฉากโจมตีกองเรือและอาณานิคมสเปนก่อน เพื่อไม่ให้กองเรือสินค้าของสเปนเทียบท่าได้ ความคิดนี้ไม่ได้รับการสนับสนุนจากทั้งเอิร์ลแห่งบิวต์และดยุกแห่งนิวคาสเซิลตลอดจนสมาชิกคณะรัฐมนตรี เขาไม่มีทางเลือกนอกจากประกาศลาออก การลาออกของเขาเป็นที่น่ายินดีสำหรับพวกรัฐมนตรีและเพื่อนร่วมงาน เนื่องจากมองว่าอำนาจและอิทธิพลที่มากล้นของเขาคุกคามต่อประเพณีการปกครองของอังกฤษ[4] หลังจากเขาลาออก อำนาจก็ตกไปอยู่ในมือของ จอร์จ เกรนวิลล์ คนใกล้ชิดซึ่งมีศักดิ์เป็นพี่เมีย ซึ่งพิตต์ไม่พอใจเนื่องจากเห็นว่าเกรนวิลล์ควรจะออกไปพร้อมกับเขาด้วย และมองว่าการกระทำเช่นนี้ของเกรนวิลล์เป็นการทรยศเขา จนทั้งสองมองหน้ากันไม่ติดไปอีกหลายปี