ว่านนางคุ้ม หรือ ว่านผู้เฒ่าเฝ้าบ้าน หรือ ว่านนกคุ้ม (ชื่อวิทยาศาสตร์: Proiphys amboinensis; อังกฤษ: Cardwell lily, Northern christmas lily) เป็นพืชในกลุ่มว่านมีหัวใต้ดินลักษณะคล้ายหอมหัวใหญ่ เปลือกสีเหลือง เนื้อในขาวขุ่นหรือเหลืองอมขาว ใบกลมใหญ่หนาสีเขียว ปลายใบเป็นคลื่นเล็กน้อย มีลายสีขาวเทาสลับสีเขียวเป็นระยะตลอดทั้งใบ ก้านใบยาวสีเขียวแก่ ดอกออกเป็นช่อจากกลางกอ ก้านดอกเป็นแท่งสูงตรง ดอกช่อ สีม่วงปนขาว ดอกประกอบด้วยกลีบ 6 กลีบ เกสรสีเหลือง มีกลิ่นหอม ขยายพันธุ์โดยการแยกหัว