สปิเนล (Spinel) /ˈspɪnɛl/ เป็นแร่รัตนชาติ ที่ประกอบด้วยโมเลกุลของแม็กเนเซียมและอะลูมิเนียม มีสูตรเคมีว่า MgAl2O4[2] โดยเฉพาะสีแดง จะลักษณะคล้ายทับทิมมาก จนเรียก "ทับทิมสปิเนล" (ruby spinel) ส่วน บาลัส รูบี้ หรือ ทับทิมบาลัส เป็นชื่อเดิมของสปิเนลที่มีสีกุหลาบ สปิเนลมีรูปผลึกชัดแบบออกตระฮีดรอน ระดับความแข็งถึง 8 มีความวาวแบบแก้ว สปิเนลแตกต่างจากแร่แมกเนไทท์ ตรงที่ ไม่มีสมบัติเป็นแม่เหล็ก และมีสีผงละเอียดสีขาว ไม่หลอมละลาย และไม่ละลายในกรด