สวนสมเด็จพระศรีนครินทร์ สกลนคร เป็นสวนสาธารณะที่ติดกับบึงหรือหนองน้ำใหญ่ที่เรียกว่าหนองหาน หนองน้ำธรรมชาติของภาคอีสานที่มีอาณาเขตกินเนื้อที่หลายอำเภอและเป็นที่พักพิงและที่อยู่อาศัยของสัตว์น้ำและนกน้ำเป็นจำนวนมาก พื้นที่ส่วนหนึ่งของสวนยื่นล้ำเข้าไปในหนองหานและเป็นบริเวณหน้าสวนที่เด่น ทำให้ภูมิทัศน์มีความสวยและสง่างาม กลางสวนยังมีบึงเรียกว่า "สระพังทอง" มีตำนานที่เล่าว่าเป็นบึงที่ชาวบ้านขุดขึ้นมาพร้อมพระธาตุเชิงชุมซึ่งเป็นศาสนสถานสำคัญของจังหวัดสกลนครซึ่งมีอายุย้อนไปถึงประมาณพุทธศตวรรษที่ 16 เป็นที่ที่เทวดาใช้สรงน้ำก่อนเข้าสักการะพระธาตุ จึงถือเป็นบึงศักดิ์สิทธิ์ที่ทางราชการและประชาชนนำน้ำในบึงนี้ไปใช้ประกอบพิธีต่าง ๆ กลางบึงมีน้ำพุที่กล่าวกันว่าสูงที่สุดในประเทศไทย

การที่สวนตั้งอยู่ริมหนองหานและยังมีบึงสระพังทองอยู่ตรงกลาง และตลอดสวนมีต้นไม้ใหญ่เดิมขึ้นอยูมากจึงทำให้สวนแห่งนี้มีความร่มเย็น ในการสร้างสวน ได้มีการจัดปลูกไม้ใหญ่ให้ร่มเงาเพิ่มขึ้น ปลูกไม้ดอกไม้ประดับเพื่อเพิ่มความงาม มีสวนป่า สวนน้ำ และสวนหินประดับ มีสวนและถนนเดินและวิ่งเหยาะออกกำลังกายโดยรอบสวน ในฤดูหนาวสวนสมเด็จพระศรีนครินทร์แห่งนี้จะมีความสวยงามเป็นพิเศษด้วยมีหมอกบาง ๆ ให้บรรยากาศที่ประทับใจ

สวนสมเด็จพระศรีนครินทร์ สกลนคร นอกจากการใช้เป็นที่พักผ่อนสำหรับประชาชนแล้ว ยังจัดเป็นแหล่งท่องเที่ยวและใช้เป็นที่จัดงานประเพณีในเทศกาลต่าง ๆ ของจังหวัด เช่นพิธีอัญเชิญพระเวสสันดรเข้าเมืองในเทศกาลบุญพระเวส พิธีลอยกระทงหรือลอยประทีปพระราชทานจากองค์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว สมเด็จพระนางเจ้าพระบรมราชินีนาถและทุกพระองค์ที่พระราชทานแก่พสกนิกรทุกปี นอกจากนี้ยังมีพิธีปล่อยปลา งานแข่งเรือในเทศกาลออกพรรษาอีกด้วย นับว่าเป็นสวนสาธารณะตัวอย่างในด้านความสมประโยชน์ คือใช้ได้ดีทั้งในด้านนันทนาการ กีฬา วัฒนธรรม ประเพณีและพิธีการสำคัญต่าง ๆ