บริษัท สหโรงแรมไทยและการท่องเที่ยว จำกัด เกิดขึ้นจากแนวความคิดในการปรับปรุงพัฒนาบ้านเมือง หลังภัยสงครามโลกครั้งที่สอง ในรัฐบาลของจอมพล ป. พิบูลสงคราม นายกรัฐมนตรี ซึ่งในขณะนั้น พลโท ประยูร ภมรมนตรี รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง ได้เสนอให้มีการก่อสร้างโรงแรมขนาดใหญ่ในกรุงเทพมหานคร เมื่อปี พ.ศ. 2495 เพื่อเตรียมรองรับการประชุมสหภาพรัฐสภา สมัยที่ 45 ในปี พ.ศ. 2499 คณะรัฐมนตรี จึงมีมติเห็นชอบให้จัดตั้งบริษัทจำกัดขึ้น เพื่อเป็นองค์กรดำเนินการจัดตั้งโรงแรมดังกล่าว โดยมีชื่อว่า "บริษัทสหโรงแรมไทยและการท่องเที่ยว จำกัด" มีชื่อภาษาอังกฤษว่า "The Syndicate of Thai Hotels and Tourists Enterprises Limited" จดทะเบียนเมื่อวันที่ 26 มีนาคม พ.ศ. 2496 โดยมีผู้เริ่มการตั้งบริษัท 8 คน คือ พลตำรวจเอก เผ่า ศรียานนท์ พลโท ประยูร ภมรมนตรี โชติ คุณะเกษม สัญญา ยมะสมิต พันตรี รักษ์ ปันยารชุน พลตรี ไชย ประทีปะเสน ศุจิน ลพานุกรม และหม่อมราชวงศ์เฉลิมลาภ ทวีวงษ์[2]

ในระยะแรกจะใช้พื้นที่บริเวณสวนลุมพินี เป็นสถานที่ก่อสร้างแต่ถูกยับยั้งเนื่องจากเป็นการขัดพระราชประสงค์ของพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ซึ่งได้พระราชทานให้เป็นสวนสาธารณะ ต่อมารัฐบาลได้รับโอนที่ดินบริเวณแยกราชประสงค์ ซึ่งสำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ เป็นผู้ให้บริษัทโรงแรมพระนคร จำกัด กู้เงินซื้อสำหรับสร้างโรงแรม แต่ไม่สามารถตกลงเจรจากันได้ รัฐบาลจึงได้ซื้อที่ดินดังกล่าวมูลค่า 6.6 ล้านบาท โดยแบ่งเป็นหุ้นให้สำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ จำนวน 5 ล้านบาท และชำระเป็นเงิน 1.6 ล้านบาท

บริษัทสหโรงแรมไทยฯ ได้ดำเนินการก่อสร้างอาคารโรงแรมสูง 4 ชั้น ด้วยเงินงบประมาณ 75 ล้านบาท มีจำนวนห้องพัก 250 ห้อง โดยใช้ชื่อว่า "โรงแรมเอราวัณ" เปิดดำเนินการครั้งแรกเมื่อวันที่ 9 พฤศจิกายน พ.ศ. 2499 โดยมีจอมพล ป.พิบูลสงคราม เป็นประธานในพิธีเปิด หลังจากนั้นในปี พ.ศ. 2522 บริษัทฯ ได้ศึกษาแนวทางในการปรับปรุงโครงสร้างโรงแรม กระทั่งคณะรัฐมนตรี มีมติเมื่อวันที่ 26 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2528 ให้กระทรวงการคลัง ดำเนินการปรับปรุงกิจการโรงแรมเอราวัณ โดยการร่วมทุนกับภาคเอกชน ซึ่งบริษัทที่ได้เข้าร่วมทุนในครั้งนั้นคือ บริษัท อัมรินทร์ดิเวลลอปเม้นท์ จำกัด โดยมีการแถลงข่าวร่วมทุน เมื่อวันที่ 9 พฤศจิกายน พ.ศ. 2530 จัดตั้งบริษัท โรงแรมเอราวัณ จำกัด (มหาชน) เป็นบริษัทร่วมทุน และปิดกิจการโรงแรมเอราวัณ เมื่อวันที่ 2 มกราคม พ.ศ. 2531

กระทั่งบริษัท โรงแรมเอราวัณ จำกัด (มหาชน) ได้ดำเนินการเปิดบริการใหม่ เมื่อวันที่ 3 ธันวาคม พ.ศ. 2534 โดยใช้ชื่อว่า "โรงแรมแกรนด์ ไฮแอท เอราวัณ" เป็นโรงแรมระดับ 5 ดาว สูง 22 ชั้น