สะพานอุบลรัตน์ เป็นสะพานข้ามคลองคูเมืองเดิม เชื่อมถนนอัษฎางค์และถนนราชินี ตั้งอยู่ระหว่างแขวงพระบรมมหาราชวังกับแขวงบูรพาภิรมย์ เขตพระนคร กรมศิลปากรประกาศขึ้นทะเบียนโบราณสถาน เมื่อปี พ.ศ. 2531[1]เดิมรู้จักในชื่อ สะพานหัวตะเฆ่ หรือ สะพานหัวจรเข้[2] เนื่องจากราวสะพานเดิมทำเป็นรูปจระเข้[3] สร้างขึ้นในปี พ.ศ. 2455 ในรัชสมัยรัชกาลที่ 6 สร้างขึ้นเป็นที่ระลึกแด่พระอรรคชายาเธอ พระองค์เจ้าอุบลรัตนนารีนาค กรมขุนอรรควรราชกัลยา พระอรรคชายาเธอในรัชกาลที่ 5 ในโอกาสพระราชทานเพลิงศพ ณ พระเมรุท้องสนามหลวงในปี ร.ศ. 132 แต่หลังจากได้รับพระราชทานทรัพย์แล้ว ถ้าก่อสร้างสะพานขึ้นใหม่ทั้งหมดจะไม่ทันกำหนดการพระเมรุ จึงเลือกที่จะสร้างแทนสะพานเก่าซึ่งคือ สะพานหัวจระเข้ มีพิธีเปิดสะพานเมื่อวันที่ 27 เมษายน พ.ศ. 2456[4]ลักษณะเป็นสะพานคอนกรีตเสริมเหล็ก มีความกว้าง 8.5 เมตร ยาว 25.0 เมตร ทางเท้ากว้างด้านละ 1.7 เมตร ราวสะพานสูง 1.5 เมตร[5] มีผังโค้งเป็นครึ่งวงกลม ลูกกรงปูนปั้นเป็นลูกมะหวดกลม พนักเหนือลูกกรงประดับด้วยลายดาราแบบไทย มีแผ่นจากรึกชื่อสะพานและปีพุทธศักราช 2455[6] อยู่กึ่งกลางราวสะพานทั้งสองข้าง ทั้งด้านนอกและด้านในทั้งสองข้าง มีลายดอกอุบลในกรอบสีเหลี่ยมประดับอยู่ในแผ่นจารึก