สิรปุระ (อักษรโรมัน: Sirpur) เป็นหมู่บ้านในอำเภอมหาสมุนท์ รัฐฉัตตีสครห์ ประเทศอินเดีย ตั้งอยู่ห่างไป 35 กิโลเมตรจากนครมหาสมุนท์ และ 78 กิโลเมตรจากรายปุระ[2] ตั้งอยู่บนฝั่งแม่น้ำมหานที[3] สิรปุระเป็นราชธานีของจักรวรรดิปาณฑุวงศ์ในสมัยโบราณ และเป็นที่ตั้งของหมู่อนุสรณ์สิรปุระซึ่งประกอบด้วยเทวสถานในศาสนาพุทธ ฮินดู และไชนะ อายุระหว่างศตวรรษที่ 5-12 ชื่ออื่นที่ปรากฏของสิรปุระในเอกสารโบราณคือ ศรีปุระ หมู่อนุสรณ์สิรปุระเป็นแหล่งโบราณคดีที่สำคัญบนฝั่งแม่น้ำมหานที[4] ซากเทวาลัยที่สำคัญได้แก่มนเทียรพระรามและพระลักษมณ์ จากการขุดค้นหลังปี 1950 โดยเฉพาะในปี 2003 สรุปจำนวนเทวสถานในหมู่อนุสรณ์ได้ดังนี้ เทวาลัยพระศิวะ 22 แห่ง, พระวิษณุ 5 แห่ง, พุทธวิหาร 10 แห่ง, ไชนวิหาร 3 แห่ง และตลาด กับโรงอาบน้ำ อย่างละแห่ง รูปเคารพของแต่ละศาสนาปรากฏพบอยู่ร่วมกันในเทวาลัยเหล่านี้[4] สิรปุระยังเป็นแหล่งโราณคดีที่สำคัญของ "ประติมากรรมทองสัมฤทธิ์จากยุคกลางตอนต้น" และเป็นสถานที่ผลิตประติมากรรมบรอนซ์ที่สำคัญในอินเดียโบราณ พระพุทธรูปทองสัมฤทธิ์จากสิรปุระโบราณที่ขุดค้นพบเป็นหนึ่งใน "ประติมากรรมทองสัมฤทธิ์ชิ้นดีที่สุด" ของช่วงสมัยนั้น[5]ใกล้กับสิรปุระยังเป็นที่ตั้งของเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า พรรณวประ (Barnawapara) ซึ่งสามารถพบกระทิง, กวางจีตัล, กวางซัมบาร์, นีลไก และหมูป่า[6]