"สุดใจ" เป็นเพลงมโหรีไทยสมัยอาณาจักรอยุธยา ที่ปรากฏอยู่ในหนังสือ ประวัติศาสตร์ธรรมชาติและการเมืองแห่งราชอาณาจักรสยาม (Histoire Naturelle et Politique du Royaume de Siam) ตีพิมพ์เมื่อ พ.ศ. 2231 เป็นงานเขียนของนีกอลา แฌร์แวซ (Nicolas Gervaise) นักเดินทางชาวฝรั่งเศส ผู้เคยเดินทางมาพร้อมกับคณะบาทหลวงที่เข้ามาเผยแผ่ศาสนาในกรุงศรีอยุธยาช่วง พ.ศ. 2224-2229[1] หรือก่อนการเดินทางของซีมง เดอ ลา ลูแบร์ (Simon de La Loubère) คณะทูตชาวฝรั่งเศสผู้บันทึกโน้ตเพลง "สายสมร" ถึงสี่ปี[2][3][4] ด้วยเหตุนี้ "สุดใจ" จึงกลายเป็นโน้ตเพลงที่เก่าแก่ที่สุดของประเทศไทย[1][4]แม้จะได้รับการบันทึกโน้ตอย่างสากล แต่ก็ไม่ปรากฏที่มาหรือชื่อเสียงเรียงนามของเพลงนี้ แฌร์แวสทำการบันทึกเพลงของอยุธยาไว้สองเพลง แต่เมื่อตีพิมพ์ออกมา กลับมีเพลงนี้เพลงเดียว[5][6] โดยชื่อ "สุดใจ" หรือบ้างว่า "ฉุยฉาย" ก็นำมาจากเนื้อร้องที่ขึ้นต้นด้วยคำว่า "Sout Chai..." ซึ่งบันทึกเป็นภาษาไทยที่ถูกถอดเป็นอักษรโรมัน[1][5] ธีรพงศ์ เรืองขำ สันนิษฐานว่าเพลง "สุดใจ" นี้ น่าจะหมายถึงนางอันเป็นที่รัก คือพระอัครมเหสีที่สวรรคตไปแล้วของสมเด็จพระนารายณ์มหาราช โดยแปลงเพลงมโหรีเป็นโน้ตสากล[4] ตามเนื้อเพลงที่สุกรี เจริญสุข ถอดไว้ ดังนี้[1]อติภพ ภัทรเดชไพศาล อธิบายถึงโน้ตเพลง "สุดใจ" ไว้ว่า "...เป็นโน้ตเพลงที่เห็นได้ชัดว่าเขียนขึ้นสำหรับเปียโน มีบุคลิกเป็นดนตรีตะวันตกแบบ exotic ที่กำลังได้รับความนิยมอยู่ในขณะนั้น และไม่เห็นร่องรอยว่าเกี่ยวเนื่องกับเพลงสยามแต่อย่างใด"[3] สอดคล้องกับข้อมูลของกลุ่มเผยแพร่และประชาสัมพันธ์ กรมศิลปากร ที่ให้ข้อมูลว่า "...เขียนขึ้นด้วยการร้อยทำนองสองทำนองเข้าด้วยกัน มีทำนองหลักอยู่ด้านบน และให้ทางเบสอยู่ไลน์ต่ำ ซึ่งเป็นขนบนิยมของของดนตรีตะวันตก ซึ่งเมื่อได้ทดลองบรรเลงดูแล้ว เสียงที่ออกมาก็ไม่คล้ายดนตรีตะวันออกแต่อย่างใด ในส่วนของเนื้อร้องก็ยังไม่ไปกับท่วงทำนองดนตรีมากนัก"[5] ส่วนศิริพจน์ เหล่ามานะเจริญ ให้ความเห็นว่า งานเขียนของแฌร์แวสอาจเขียนขึ้นจาก "ความแปลกประหลาด" ที่ชาวตะวันตกมองคนนอกยุโรป จึงสร้างเนื้อเพลงมาประกอบเท่านั้น เพลงนี้จึงอาจไม่มีอยู่จริง หรือ "สุดใจ" อาจเป็นเพลงที่ร้องกันในโบสถ์คริสต์ในยุคอยุธยา แต่แต่งเนื้อร้องให้เป็นภาษาไทย[6]