กลไก ของ สแครม

ในเครื่องปฏิกรณ์ใด ๆ สแครมจะสามารถทำสำเร็จได้โดยการสอดใส่มวลปฏิกิริยานิวเคลียร์เชิงลบ (อังกฤษ: negative nuclear reactivity mass) เข้าไปในระหว่างวัสดุฟิสไซล์ ในเครื่องปฏิกรณ์น้ำมวลเบา สแครมจะสามารถทำได้โดยการสอดใส่แท่งควบคุมที่ดูดซับนิวตรอนได้เข้าไปในแกนกลาง แม้ว่ากลไกที่ใช้สอดใส่แท่งควบคุมจะขึ้นอยู่กับชนิดของเครื่องปฏิกรณ์ก็ตาม ใน PWRs แท่งควบคุมจะถูกยึดไว้เหนือแกนกลางของเครื่องปฏิกรณ์ โดยมอเตอร์ไฟฟ้าที่ออกแรงต้านกับทั้งน้ำหนักของตัวมันเองและสปริงกำลังสูง การตัดกระแสไฟฟ้าใด ๆ จะปลดปล่อยแท่งควบคุมให้สอดแทรกลงไป การออกแบบอื่นจะใช้แม่เหล็กไฟฟ้าเพื่อยึดแท่งควบคุมให้ลอยไว้ ถ้ากระแสไฟฟ้าดับ แท่งควบคุมจะสอดแทรกทันทีและอัตโนมัติ กลไกของสแครมถูกออกแบบมาเพื่อปล่อยแท่งควบคุมให้หลุดจากมอเตอร์เหล่านั้น และยอมให้น้ำหนักของพวกมันและสปริงขับเคลื่อนแท่งควบคุม ให้สอดแทรกเข้าไปในแกนกลางเครื่องปฏิกรณ์ภายในสี่วินาทีหรือน้อยกว่า เพื่อหยุดปฏิกิริยานิวเคลียร์อย่างรวดเร็วโดยการดูดซับนิวตรอนที่ถูกปลดปล่อยออกมา ใน BWRs แท่งควบคุมจะถูกสอดแทรกขึ้นมาจากด้านใต้ของอ่างเครื่องปฏิกรณ์ ในกรณีนี้หน่วยควบคุมแบบไฮโดรลิกที่มีถังเก็บแรงดันสูง จะออกแรงให้ทำการสอดใส่แท่งควบคุมอย่างรวดเร็วเมื่อมีการหยุดชะงักของกระแสไฟฟ้าใด ๆ ภายในสี่วินาทีเช่นกัน BWR ขนาดใหญ่ทั่วไปจะมีแท่งควบคุม 185 แท่ง ทั้งใน PWR และ BWR จะมีระบบสำรองที่สอง (และบางทีก็มีระบบที่สามด้วยซ้ำ) เพื่อสอดใส่แท่งควบคุมในกรณีที่ระบบสอดใส่หลักอย่างรวดเร็วไม่มีความพร้อมและทำงานได้อย่างเต็มที่

ปุ่มสแครมในห้องควบคุมของ NS Savannah

ตัวดูดซับนิวตรอนแบบของเหลวยังถูกใช้ในการปิดระบบอย่างรวดเร็วสำหรับเครื่องปฏิกรณ์แบบน้ำมวลเบา หลังจากสแครม ถ้าเครื่องปฏิกรณ์ (หรือส่วนใด ๆ ของมัน) ไม่ได้อยู่ต่ำกว่าอัตรากำไรจากการปิดระบบ (อังกฤษ: shutdown margin) (นั่นคือพวกมันอาจจะกลับไปอยู่ที่สภาวะวิกฤต เนื่องจากการสอดใส่ของสารปฏิกิริยาเชิงบวกจากการระบายความร้อน การสลาย poison หรือเงื่อนไขที่ไม่สามารถควบคุมได้อื่น ๆ) ผู้ควบคุมเครื่องสามารถฉีดสารละลายที่ประกอบด้วยนิวตรอนพอยซันโดยตรงเข้าสู่น้ำหล่อเย็นเตาปฏิกรณ์ นิวตรอนพอยซันเป็นสารละลายที่มีส่วนผสมของน้ำที่ประกอบด้วยสารเคมีที่ดูดซับนิวตรอน เช่น บอแรกซ์ที่ใช้ในครัวเรือนทั่วไป หรือโซเดียม polyborate หรือกรดบอริกหรือแกโดลิเนียมไนเตรต ทำให้การขยายตัวอย่างทวีคูณของนิวตรอนลดลง ดังนั้นจึงเป็นการปิดเครื่องปฏิกรณ์โดยไม่ต้องใช้แท่งควบคุม ใน PWR สารละลายดูดซับนิวตรอนเหล่านี้ถูกเก็บไว้ในถังแรงดัน (เรียกว่าถังสะสม) ที่ต่ออยู่กับระบบน้ำหล่อเย็นหลักผ่านทางวาล์ว ระดับที่แตกต่างกันของตัวดูดซับนิวตรอนจะถูกเก็บไว้ในน้ำหล่อเย็นหลักตลอดเวลา และจะเพิ่มขึ้นโดยใช้ถังสะสมในกรณีที่มีความล้มเหลวของแท่งควบคุมทั้งหมดในการสอดใส่ ซึ่งจะนำเครื่องปฏิกรณ์ให้ต่ำกว่า shutdown margin ในทันที ใน BWR ตัวดูดซับนิวตรอนที่ละลายน้ำได้สามารถพบอยู่ภายในระบบการควบคุมของเหลวสแตนด์บาย (SLCS) ซึ่งใช้ปั๊มหัวฉีดทำงานด้วยแบตเตอรี่แบบซ้ำซ้อน หรือในรุ่นล่าสุด ก๊าซไนโตรเจนแรงดันสูงเพื่อฉีดสารละลายดูดซับนิวตรอนเข้าไปในอ่างปฏิกรณ์ต้านกับความดันภายในใด ๆ เพราะพวกมันอาจถ่วงเวลาการรีสตาร์ทเครื่องปฏิกรณ์ ระบบเหล่านี้จะถูกใช้เฉพาะในการปิดเครื่องปฏิกรณ์เท่านั้นถ้าแท่งควบคุมทำการสอดใส่ไม่สำเร็จ ความกังวลนี้มีนัยสำคัญโดยเฉพาะอย่างยิ่งใน BWR ซึ่งการฉีดของเหลวโบรอนจะทำให้เกิดการตกตะกอนของสารประกอบโบรอนแข็งบนปลอกหุ้มเชื้อเพลิง[5] ซึ่งอาจป้องกันไม่ให้เครื่องปฏิกรณ์สตาร์ตระบบใหม่จนกว่าตะกอนโบรอนจะถูกกำจัดออก

ในการออกแบบเครื่องปฏิกรณ์ส่วนใหญ่ ขั้นตอนการปิดระบบเป็นประจำยังคงใช้สแครมเพื่อสอดใส่แท่งควบคุม เนื่องจากมันเป็นวิธีที่น่าเชื่อถือที่สุดของการสอดใส่แท่งควบคุมจนสมบูรณ์ และป้องกันความเป็นไปได้ของการดึงพวกมันขึ้นอย่างไม่ตั้งใจในระหว่างหรือหลังจากการชัตดาวน์