หนูขนเสี้ยน (อังกฤษ: Spiny rats; สกุล: Niviventer) เป็นสกุลของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมขนาดเล็กสกุลหนึ่ง ในอันดับสัตว์ฟันแทะ (Rodentia) ใช้ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Niviventer ในวงศ์ย่อย Murinae ในวงศ์ใหญ่ Muridaeมีลักษณะโดยรวมเป็นหนูขนาดเล็ก สภาพทั่วไปคล้ายกับหนูในสกุล Rattus ซึ่งเดิมเคยถูกจัดให้เป็นสกุลย่อยในสกุลนี้ แต่มีขนาดเล็กกว่า ซึ่งปัจจุบันได้ถูกแยกออกมาเป็นสกุลต่างหากร่วมกับสกุล Maxomys และสกุล Leopoldamys โดยนักอนุกรมวิธานในปี ค.ศ. 1979[2] แต่มีขนที่แข็งขึ้นแซมบนลำตัวทางด้านหลัง เมื่อเอามือลูบดูจะรู้สึกตำมือคล้ายกับหนามหรือเสี้ยน อันเป็นที่มาของชื่อเรียก ความยาวหางมีขนาดความยาวพอ ๆ กับลำตัวปัจจุบันมีการอนุกรมวิธานไว้ทั้งหมด 18 ชนิด (ดูในตาราง) พบในประเทศไทยทั้งหมด 6 ชนิด [3] โดยมีชนิดที่สำคัญคือ หนูขนเสี้ยนเขาหินปูน (N. hinpoon) ซึ่งเป็นหนูที่มีการกระจายพันธุ์ในวงแคบมาก กล่าวคือ จะพบเฉพาะในถ้ำหินปูนในแถบจังหวัดภาคกลางในประเทศไทยเท่านั้น เช่น จังหวัดกาญจนบุรี, สระบุรี และลพบุรีเท่านั้น[4]