หมอผี เอ็กซอร์ซิสต์ (อังกฤษ: The Exorcist) เป็นภาพยนตร์สยองขวัญเหนือธรรมชาติของอเมริกาเมื่อ ค.ศ. 1973 วิลเลียม พีเทอร์ แบล็ตตี (William Peter Blatty) ดัดแปลงจากนวนิยายชื่อเดียวกันของตนซึ่งตีพิมพ์เมื่อ ค.ศ. 1971 ได้แรงบันดาลใจจากเหตุการณ์ใน ค.ศ. 1949 ที่มีการไล่ผีให้โรแลนด์ โด (Roland Doe) มีเนื้อหาว่าด้วยเด็กหญิงวัย 12 ปีซึ่งถูกปิศาจสิง และมารดาของเธอพยายามช่วยเหลือเธอโดยเชิญนักบวชสองรูปมาไล่ผีให้ ภาพยนตร์นี้ปรับแปลงมาจากหนังสือดังกล่าวอย่างเที่ยงตรง เป็นส่วนหนึ่งของภาพยนตร์ชุด ดิเอ็กซอร์ซิสต์ มี วิลเลียม เฟรดกิน (William Friedkin) เป็นผู้กำกับ และมีนักแสดงนำ คือ เอลเลน เบอร์สติน (Ellen Burstyn), ลินดา แบลร์ (Linda Blair), แมกซ์ ฟอน ซีโดว์ (Max von Sydow), กับเจสัน มิลเลอร์ (Jason Miller)[3][4]การผลิตภาพยนตร์นี้เป็นไปอย่างยากลำบาก เริ่มแรกมีการวางตัวผู้กำกับเลื่องชื่อหลายคนอย่างสแตนลีย์ คิวบริก (Stanley Kubrick) และอาร์เทอร์ เพนน์ (Arthur Penn) แต่ทุกคนบอกปัด เมื่อถ่ายทำไปก็เกิดอุบัติเหตุหลายประการ เช่น บุตรชายทารกของนักแสดงนำคนหนึ่งถูกรถจักรยานยนตร์ชนจนต้องเข้าโรงพยาบาล จึงเกิดร่ำลือกันว่า มีอาถรรพณ์ในกองถ่าย การใช้เอฟเฟกต์พิเศษที่ซับซ้อน และสภาพของสถานที่ถ่ายทำ ก็นำมาซึ่งความท้าทายหลายข้อ[3]เมื่อสร้างสำเร็จแล้ว ภาพยนตร์เข้าฉายครั้งแรกในสหรัฐเมื่อวันที่ 26 ธันวาคม ค.ศ. 1973 ผู้เผยแพร่ คือ วอร์เนอร์บรอส. เบื้องต้นมีโรงภาพยนตร์เพียง 26 แห่งทั่วประเทศยอมนำมาฉาย แต่เมื่อฉายไปก็ได้รับความนิยมในไม่ช้า มีรายได้ทั่วโลกกว่า 441 ล้านดอลลาร์สหรัฐ กลายเป็นหนึ่งในภาพยนตร์ที่มีรายได้สูงสุดในประวัติศาสตร์ จนได้รับการเสนอชื่อเข้าชิงรางวัลอะแคเดมีถึง 10 สาขา ชนะมา 2 สาขา คือ บันทึกเสียงยอดเยี่ยม กับบทภาพยนตร์ดัดแปลงยอดเยี่ยม ทั้งยังเป็นภาพยนตร์สยองขวัญเรื่องแรกที่ได้เข้าชิงรางวัลดังกล่าวในสาขาภาพยนตร์ยอดเยี่ยม[4][5]ภาพยนตร์นี้สร้างอิทธิพลอันสำคัญต่อวัฒนธรรมสมัยนิยม[6][7] งานเขียนหลายชิ้นยกให้เป็นหนึ่งในภาพยนตร์สยองขวัญยอดเยี่ยมที่สุดตลอดกาล[5] เช่น ใน ค.ศ. 1999 เอนเตอร์เทนเมนต์วีกลี จัดให้เป็นภาพยนตร์ที่น่ากลัวที่สุดตลอดกาล[8]ครั้นวันที่ 22 มกราคม ค.ศ. 2016 ทเวนตีเซนจูรีฟอกซ์เทเลวิชัน (20th Century Fox Television) แถลงว่า กำลังถ่ายทำละครชุดดัดแปลงจากภาพยนตร์เรื่องนี้เพื่อออกฉายทางโทรทัศน์[9] ละครดังกล่าวนำออกเผยแพร่เมื่อวันที่ 23 กันยายน ค.ศ. 2016