หม่อมราชวงศ์ถนัดศรี สวัสดิวัตน์ เป็นโอรสคนใหญ่ในหม่อมเจ้าเฉลิมศรีสวัสดิวัตน์ สวัสดิวัตน์ กับ หม่อมเจริญ สวัสดิวัตน์ ณ อยุธยา เกิดเมื่อวันที่ 28 พฤษภาคม พ.ศ. 2469 ที่วังเพชรบูรณ์ (ปัจจุบันคือศูนย์การค้าเซ็นทรัลเวิลด์) เติบโตอยู่ภายในวังสระปทุม[3] มีพี่สาวและน้องชาย คือ

1. เภสัชกรหญิง หม่อมราชวงศ์สนองศรี สวัสดิวัตน์
2. หม่อมราชวงศ์เพิ่มศรี สวัสดิวัตน์

เริ่มการศึกษาที่โรงเรียนราชินี พ.ศ. 2481 และโรงเรียนเทพศิรินทร์ พ.ศ. 2485 มีเลขประจำตัวนักเรียน ท.ศ.5444 จนจบชั้นมัธยมในปีต่อมา นับรุ่นคือนักเรียนเก่าเทพศิรินทร์รุ่นปี 2485 แล้วศึกษาต่อที่มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์และการเมือง พร้อมกับเริ่มเข้าวงการบันเทิง เป็นนักแสดงและร้องเพลงหารายได้ ช่วงหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 เดินทางไปศึกษาต่อที่ประเทศอังกฤษ

หม่อมราชวงศ์ถนัดศรี ได้ถึงแก่กรรมด้วยโรคมะเร็งท่อนํ้าดีระยะสุดท้าย ที่โรงพยาบาลเปาโล เมื่อวันที่ 27 สิงหาคม 2562 เวลา 11.35 น.[4]

งานด้านสื่อสารมวลชน

ช่วงหลังสงครามได้ไปศึกษาต่อที่ประเทศอังกฤษ จึงได้เป็นนักจัดรายการวิทยุ บีบีซี ภาคภาษาไทย

เมื่อกลับประเทศไทย ได้เป็นนักร้องให้กับวงสุนทราภรณ์ และร่วมงานกับโทรทัศน์ช่อง 4 บางขุนพรหม ด้านละครและขับเสภา/ร้องเพลงไทย เคยรับบทเด่น เป็น "ตั๋งโต๊ะ" ในงิ้วไทย "สามก๊ก" บทพระนิพนธ์ในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์ ซึ่งมี อารีย์ นักดนตรี และเทิ่ง สติเฟื่อง ร่วมแสดง พ.ศ. 2499[5] รวมถึงแสดงนำใน "สุริยานีไม่ยอมแต่งงาน" ซึ่งเป็นละครโทรทัศน์เรื่องแรกของไทย พ.ศ. 2499 ในปีเดียวกันด้วย[6]

ร่วมแสดงภาพยนตร์ไทย "วนาลี" พ.ศ. 2502 และ "นางแมวผี" พ.ศ. 2503 [7]

นักแสดงรับเชิญ ร่วมกับ คุณหญิงจินตนา ยศสุนทร, อิงอร ฯลฯ ในรายการ "สัมนานักสืบ" ดำเนินรายการโดย พ.อ.ถาวร ช่วยประสิทธิ์ ทางทีวีกองทัพบก ช่อง 7 ขาวดำ (ททบ.ช่อง 5 ปัจจุบัน) พ.ศ. 2508

ปรากฏตัวพิเศษฉากเพลง "ยามรัก" ในภาพยนตร์ไทยซาวด์ออนฟิล์ม เรื่อง "กลัวเมีย" ของ ศรีกรุงภาพยนตร์ (ภาพยนตร์เสียงศรีกรุง) พ.ศ. 2514 กำกับการแสดงโดยขุนวิจิตรมาตรา (สง่า กาญจนาคพันธุ์) นำแสดงโดยสมบัติ เมทะนี และอรัญญา นามวงศ์

ผู้จัดและดำเนินรายการวิทยุและโทรทัศน์ ได้แก่ "ครอบจักรวาล" รายการสารคดีปกิณกะ ว่าด้วยการท่องเที่ยวและแนะนำอาหาร ทั้งในและต่างประเทศ ออกอากาศทางสถานีวิทยุโทรทัศน์กองทัพบก, "การบินไทยไขจักรวาล" (พ.ศ. 2521-พ.ศ. 2548) รายการตอบปัญหาสำหรับนักเรียนมัธยมศึกษา โดยมีการบินไทยเป็นผู้สนับสนุน , " พ่อบ้านเข้าครัว" ช่วงทศวรรษ 2520-2530

หม่อมราชวงศ์ถนัดศรี ยังเขียนบทความประจำคอลัมน์ "ถนัดศรีชวนชิม" ให้กับหนังสือพิมพ์มติชนรายสัปดาห์ และหนังสือพิมพ์ไทยรัฐ รวมถึงผลิตและจัดรายการโทรทัศน์ "พ่อลูกเข้าครัว" ร่วมกับบุตรชาย หม่อมหลวงศิริเฉลิม สวัสดิวัตน์ (คุณหมึกแดง) พ.ศ. 2551

ศิลปิน

ด้วยเลือดศิลปินการขับร้องเพลงไทยเดิมจาก คุณตา หลวงกล่อมโกศลศัพท์ (จอน สุนทรเกศ) ซึ่งเป็นน้าของหม่อมมารดา และ หม่อมเจริญ สวัสดิวัตน์ ณ อยุธยา (เศวตะทัต) หม่อมมารดา พรสวรรค์จากสายเลือด จึงทำให้คุณชายได้กลายเป็นนักร้องสุนทราภรณ์รุ่นแรก และออกแผ่นเสียง และอัลบัม โด่งดังอย่างต่อเนื่องยาวนาน มีเพลงโด่งดังระดับตำนานมากมาย เช่น สีชัง ยามรัก หวงรัก วนาสวาท จนได้เป็น ศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง (ดนตรีไทยสากล-ขับร้อง)[8] พ.ศ. 2551

อาจารย์พิเศษ คณะจิตรกรรมประติมากรรมและภาพพิมพ์ มหาวิทยาลัยศิลปากร

งานนักชิม และการทำอาหาร

"เชลล์ชวนชิม" อันโด่งดังทั่วประเทศ และบุกเบิกรายการทำอาหารในประเทศไทย เช่น " พ่อบ้านเข้าครัว" , " พ่อลูกเข้าครัว"

โดย ม.ร.ว.ถนัดศรี ได้รับการถ่ายทอดความเชี่ยวชาญในการทำอาหารมาจากหม่อมมารดา หม่อมเจริญ สวัสดิวัตน์ ณ อยุธยา ผู้เคยปรุงพระกระยาหารถวายสมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง

งานประวัติศาสตร์ สังคม และศิลปวัฒนธรรมของไทย

เป็นผู้เชี่ยวชาญ รอบรู้ ในงานประวัติศาสตร์ สังคม และศิลปวัฒนธรรมของไทย ที่ถ่ายทอดความรู้ผ่านรายการวิทยุ และโทรทัศน์ "ครอบจักรวาล" มาอย่างยาวนาน

งานการเมือง

หม่อมราชวงศ์ถนัดศรี สวัสดิวัตน์ เคยได้รับการแต่งตั้งเป็นสมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติ ในปี พ.ศ. 2516[9] ของรัฐบาล นายสัญญา ธรรมศักดิ์