หม่อมเจ้านิทัศนาธร จิรประวัติ ประสูติเมื่อวันที่ 9 มกราคม พ.ศ. 2449 เป็นพระโอรสในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงนครไชยศรีสุรเดช กับหม่อมเจ้าสุมนมาลย์ จิรประวัติ (ราชสกุลเดิม โสณกุล) มีโสทรอนุชา 1 องค์ คือ

• หม่อมเจ้าขจรจิรพันธ์ จิรประวัติ (16 ตุลาคม พ.ศ. 2455 - 15 สิงหาคม พ.ศ. 2514)

มีเชษฐาและเชษฐภคินีต่างพระมารดา 4 องค์ ได้แก่

• หม่อมเจ้าวิมลปัทมราช จิรประวัติ (17 พฤษภาคม พ.ศ. 2442 - 3 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2508)
• หม่อมเจ้านิวาศสวัสดี จิรประวัติ (16 กรกฎาคม พ.ศ. 2443 - 28 มีนาคม พ.ศ. 2519)
• หม่อมเจ้าประสบศรีจิรประวัติ จิรประวัติ (17 พฤศจิกายน พ.ศ. 2444 - 19 พฤศจิกายน พ.ศ. 2483)
• หม่อมเจ้าหญิง ไม่ปรากฏพระนาม

เมื่อหม่อมเจ้านิทัศนาธร เจริญชันษาขึ้น พระบิดาและพระมารดาได้ส่งไปทรงศึกษาที่ประเทศอังกฤษ เมื่อชันษาได้ 8 ปี ได้รับมรดกจากพระบิดา คือ "เกาะกระดาด" ซึ่งตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือของเกาะหมาก เมื่อหม่อมเจ้านิทัศนาธรทรงสำเร็จการศึกษาและเสด็จกลับมาทรงรับราชการ ไม่มีเวลาดูแล ประกอบกับเกาะอยู่ห่างไกลจากกรุงเทพมหานคร เสด็จไปมาไม่สะดวกและมีไข้มาลาเรียชุกชุม จึงทรงขายให้เอกชนไปในราคา 6,000 บาท[3]

หม่อมเจ้านิทัศนาธร ทรงเข้ารับราชการเป็นทหารในกองทัพบก ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ดำรงตำแหน่งผู้บังคับกองร้อยรถรบ และในขณะมีพระยศเป็น พันโท ได้ดำรงตำแหน่งเป็นข้าราชการประจำสำนักงานผู้ช่วยทูตฝ่ายทหารประจำสถานเอกอัครราชทูตไทย ณ กรุงวอชิงตัน ดี.ซี.และเมืองออตตาวา[4] และได้รับพระราชทานยศทหาร เป็น พันเอก เมื่อวันที่ 28 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2494[5]

พันเอก หม่อมเจ้านิทัศนาธร จิรประวัติ สิ้นชีพิตักษัยเมื่อวันที่ 3 มีนาคม พ.ศ. 2506 สิริชันษา 57 ปี